Terwijl het jaar piepend en krakend ten einde loopt, begint deze fotograaf de balans op te maken. Wat voor jaar was het, en wat heb ik geleerd? Nieuw dit jaar is dat ik heb bijgehouden hoeveel nieuwe opdrachtgevers mij dit jaar hebben benaderd. En ook: wat er met die aanvragen is gebeurd. Hebben ze daadwerkelijk tot foto- en video-opdrachten geleid? Een fotograaf die een serieuze ondernemer is wil dat weten! Tijd voor een aantal interessante conclusies!
Het bijhouden van deze aanvragen heb ik gedaan in een spreadsheet. Elke aanvraag van een nieuwe opdrachtgever kwam erop te staan, inclusief een aantal cruciale gegevens.
De aanleiding: fotograaf wil alerter reageren
Als je via mijn website een offerte aanvraagt krijg je de melding dat ik binnen 24 uur reageer. Maar ik merkte dat ik dat lang niet altijd waarmaakte. Sterker nog, er vielen best wel wat aanvragen tussen wal en schip. Dat kwam ondermeer door drukte: dan had ik gewoon geen tijd om te reageren. En na verloop van tijd vergat ik ze. Slordig en dom…
Wat de zaken nog verergerde was dat aanvragen tegenwoordig via allerlei kanalen binnenkomen. Ik raakte het overzicht kwijt: telefoon, email, offerte formulier, contact formulier, appjes, Facebook Messenger, Google MyBusiness, SMSjes, Instagram. Ik merkte dat ik het moeilijk begon te vinden om alles bij te houden. Dan lig je ’s avonds in bed, en net voordat je in slaap valt denk je ‘oh ja, die aanvraag… waar is die ook alweer?’
Aanvragen waar je niet op ingaat, zijn verloren kansen. Dan laat je geld liggen. Een beetje ondernemer wil daar toch wat aan doen.
Maar ik had ook een aantal vragen. Ik meende te merken dat er dagen zijn waarop ik substantieel meer aanvragen kreeg, en dagen waarop ik geen aanvragen kreeg. Stel nou dat ik kon zien dat veel aanvragen altijd op dinsdag binnenkwamen. Dan kon ik daar op anticiperen in mijn week-planning.
Ik vroeg me ook af via welk kanaal ik het meest benaderd wordt. Hoe komen mensen bij me? Is dat via aanbevelingen van tevreden klanten? Via mijn website? Via relaties? En welke rol spelen Whatsapp en Facebook Messenger nou?
Maar het meest interessantst was natuurlijk: hoeveel nieuwe aanvragen krijg ik nou? En hoeveel worden ook daadwerkelijk opdrachten?
Deze opdracht duurde een dagdeel. de opdrachtgever ontving 40 beelden. Dit zijn de beste.
Hoeveel foto’s maakt de fotograaf in een uur? In een middag? In een hele dag? Dat is een belangrijke vraag die veel zakelijke opdrachtgevers stellen. Ook een logische vraag, want een fotograaf berekent zijn/haar tarief meestal op basis van de hoeveelheid tijd dat hij/zij bezig is. En aangezien de meeste opdrachtgevers graag zoveel mogelijk waarde krijgen tegen een zo laag mogelijke prijs, is dit nog wel eens een lastig puntje. Hoe snel werkt de fotograaf? In dit blogje probeer ik er wat helderheid over te scheppen.
[Dit artikel heeft vooral betrekking op zakelijke fotografie en bedrijfsreportages: opdrachten waarbij bedrijfsvoering en processen in beeld moeten worden gebracht. Voor portret en eventfotografie gelden weer andere principes.]
Als de fotograaf nou wat sneller werkt…
Sommige dingen gebeuren zo vaak dat ze je beginnen op te vallen. Zoals dit. Een nieuwe opdrachtgever belt op met de vraag of je voor hen een opdracht kunt doen. “Het is ongeveer drie dagen werk!” zegt de dame vrolijk. “Kun je een offerte opsturen?”
Je probeert natuurlijk wat verder te vragen. De ervaring leert dat de gemiddelde opdrachtgever geen flauw benul heeft van hoeveel tijd een opdracht werkelijk kost. Toch weerhoudt dat de nieuwe opdrachtgever niet om, ongehinderd door enige ervaring en inzicht, je te vertellen dat het ‘drie dagen kost’.
Op basis van de informatie die je hebt, maak je een offerte. Laten we zeggen, voor drie dagen, zoals gevraagd. Vervolgens beginnen de telefoontjes/emails. Want ineens denkt men dat het ook wel in twee, ja zelfs in 1 dag kan. Met een beetje doorwerken…
En daar gaat het vaak mis. De opdrachtgever kan niet inschatten hoe lang iets werkelijk duurt. Maar hij wil het liefst zo min mogelijk uitgeven. Dus bewust of onbewust denkt hij dat als de snelheid van de fotograaf wat omhoog kan, er in een dag veel meer foto’s kunnen worden gemaakt. Dan werkt hij maar een keertje wat harder… kijk, twee hele dagen uitgespaard!
Kwaliteit en zuinigheid staan loodrecht tegenover elkaar!
It’s an art, not a science
De afgelopen maanden heb ik dit nu een flink aantal keer meegemaakt. Vandaar dat ik er toch wat over wil zeggen. Want hier kan het echt misgaan in de samenwerking! Fotografie is niet een exacte wetenschap, maar een kunst. Druk en haast komen de kwaliteit niet ten goede.
Natuurlijk kan ik snel werken! Ik kan eenvoudiger werken, en bochten afsnijden, en allerlei kwaliteitsverhogende stappen niet maken. Maar dan bent u straks niet gelukkig met het resultaat! Dat weet ik, want ik heb me vaak genoeg wel onder druk laten zetten. Keihard werken om zoveel mogelijk in zo’n kort mogelijke tijd te doen.
Maar haastige spoed is nog steeds zelden goed. Je ziet dat in de foto’s. En dat ziet ook de opdrachtgever. Die is niet heel enthousiast over de foto’s — maar heeft vaak niet door dat zijn haast en druk de reden waren dat de beelden minder mooi waren dan wat hij in mijn portfolio zag!
Waarom kost goede fotografie tijd?
Fotografie is een kwestie van goed kijken. De situatie in je opnemen, en het beeld gaan zien. De kunst van fotografie is om de factoren die er zijn, maar ook de factoren die er nog niet zijn, in je hoofd te zien en te combineren tot één beeld waar je naar toe gaat werken. Soms zie je het in ene. Andere keren moet je drie keer door de kamer lopen voordat het beeld zich begint te vormen in je hoofd.
En vervolgens komt dan het organiseren en inzetten van alle mensen en spullen die je gaat gebruiken: collega’s, modellen, passanten, lampen, meubels, ruimte, apparatuur. En het verwijderen van datgene dat je beeld minder maakt: een prullenbak, losse draden, de lunch box op uw bureau, de rode brandblusser aan de muur…
Dit proces is gebaat bij concentratie en focus. Er moet ruimte zijn om verschillende dingen te proberen en te evalueren. Het hoeft allemaal niet superlang te duren, maar het is ook niet reëel om te verwachten dat de fotograaf 50 foto’s in een ochtend maakt — laat staan in een uur!
Dit was één dag werk. ‘S ochtens eerst foto’s met de drone gemaakt, toen een aantal uur in de fabriek. Daarbij moest ik een aantal lampen gebruiken en flink opruimen. En afsluitend een serie portretten gemaakt in een zelf-opgebouwde studio.
Reportagefotografie vs reclamefotografie
Toch zijn er opdrachtgevers die dat verwachten. Misschien goed in dat kader om een onderscheid te maken tussen de reportagefotograaf en de reclamefotograaf. Wie huur je in? Wat verwacht je van je fotograaf? De ene fotograaf is de andere niet. De keuze van de fotograaf bepaalt vaak al of je resultaat een succes of een teleurstelling zal vormen!
Een reportagefotograaf is een snelle jongen. De fotograaf komt met een klein tasje: een camera, twee of drie lenzen, en misschien een flits voor boven op de camera. Hij maakt foto’s van de situatie zoals hij die aantreft. Hij ruimt niet op, hij maakt het niet mooier dan het is. Hij kan heel snel werken! Zijn foto’s zijn vooral eerlijk. Reportagefotografen kunnen hele goede fotografen zijn — maar hun beelden zijn anders dan de beelden van de reclamefotograaf.
Als u een bedrijf heeft en u wilt zo sterk mogelijk naar voren komen, dan heeft u een reclamefotograaf nodig. Dat is een fotograaf die ervoor zorgt dat alle details kloppen. Hij ruimt op, organiseert, zoekt, speelt met elementen. Hij plaatst er nog een flitslamp bij, en misschien nog één. Hij helpt mensen poseren, en zoekt naar precies het juiste gevoel. En waar de reportagefotograaf zijn camera op de mitrailleurstand zet (Trrrrrrrtt, en weer 30 foto’s gemaakt!), werkt de reclamefotograaf heel behoedzaam. Hij maakt veel minder beelden, omdat het hem uiteindelijk gaat om die ene foto. Maar dat is dan wel een foto waarin alles moet kloppen!
Soms is de kwaliteit, of het gebrek eraan, op het eerste gezicht niet duidelijk. Hier moet ik even een schijnbaar technisch, maar o-zo belangrijk punt maken! De reportagefotograaf schiet vaak met bestaand licht. Dat betekent dat hij zijn camera op een ‘hoge iso’ zet, zodat hij snel kan doorwerken. Hoge Iso’s introduceren ruis in het beeld. De kleuren worden fletser. Als u de foto wat groter wil gebruiken gaat u zien dat de kwaliteit er gewoon niet is. De reclamefotograaf houdt de iso’s zo laag mogelijk. Hij vult het bestaande licht aan met flitslicht. Hij plaatst zijn lampen heel nauwkeurig, zodat het heel natuurlijk lijkt, maar waardoor het licht precies op de juiste plaatsen valt. Dit zorgt ervoor dat de kwaliteit van het beeld, ook op groot formaat, helemaal top blijft!)
Maar nu practisch: hoe snel werkt de fotograaf?
Het is moeilijk om daar iets algemeens over te zeggen. Ik heb me wel eens laten vertellen dat de fotograaf van Apple een week doet over het maken van één foto van de nieuwe iPhone — en dat met een staf van 10 mensen.
OK, dat is extreem. Maar er zijn opdrachten waar we een hele dag uittrekken om één foto te maken. Bij bedrijfsreportages heb ik doorgaans voor een goed beeld 15 tot 20 minuten nodig — en voor een heel goed beeld in complexe omstandigheden een half uur. In deze blog post laat ik wat voorbeelden zien zodat u een idee krijgt van verschillende klussen.
Productfotografie – één dag werk in de studio
Factoren die de fotograaf versnellen en vertragen
Dat betekent niet dat we de shoot niet zo efficiënt mogelijk kunnen laten verlopen. Hoe vreemd het ook klinkt na alles wat ik al heb geschreven; de voornaamste reden voor vertraging is vaak de opdrachtgever zelf!
Daarom volgen hier als afsluiting een aantal tips voor opdrachtgevers. U kunt namelijk een aantal dingen doen om de opbrengst uit een dag fotografie te verhogen!
Bespreek van tevoren de verwachtingen. Hoeveel foto’s heeft u nodig? Werk met een shootlist: een lijst van gewenste beelden. Werk per foto uit waar die gemaakt wordt, wie daarbij betrokken zijn, en welke attributen daarbij beschikbaar moeten zijn.
Geef een prioritering aan! Sommige beelden zijn belangrijker dan anderen! En als u maar een beperkt budget heeft, schaal dan het aantal foto’s dat u wilt terug tot de essentie. U krijgt dan misschien minder beelden, maar de kwaliteit per beeld is wel hoger! Mijn ervaring is steeds weer dat opdrachtgevers doorgaans maar enkele beelden echt gebruiken. Liever dan dat we die beelden extra aandacht geven, zodat ze echt veel impact hebben, dan dat we veel tijd verdoen aan het maken van veel beelden, waarvan de gemiddelde kwaliteit laag is en u ze toch niet gebruikt!
Bespreek de shoot met alle collega’s die betrokken zijn. Vertel ze waar en wanneer ze aanwezig moeten zijn. De ervaring leert dat de meeste vertraging ontstaat omdat de ‘directeur plots naar een belangrijke meeting moet’, of ‘een collega vandaag een dagje vrij heeft’. Dat is dan ironisch: dan heeft de opdrachtgever zo zijn best gedaan om de shoot in één dag te proppen, en dan valt het in het water omdat hij zelf de zaakjes niet goed heeft georganiseerd!
Er gaat veel tijd zitten in het opbouwen en afbreken van de apparatuur. Zorg er dus voor dat de fotograaf niet steeds hoeft te verplaatsen, of over grote afstanden. Onlangs moest ik een opdracht doen in een gebouw met meerdere verdiepingen. Elke volgende foto was weer op een andere verdieping: eerst op de BG, dan naar de eerste, dan weer naar de BG, dan naar de tweede, dan naar de eerste… en elke keer maar weer afbreken en opbouwen. Dat had handiger gekund!
Assistentie tijdens de shoot helpt een boel! Handjes die dragen; mannetjes die kunnen tillen, mensen die even meewerken. Mijn auto ligt vol met spullen zodat ik in vrijwel alle omstandigheden goede foto’s kan maken — maar dat betekent wel dat er vaak veel te sjouwen is.
Zorg ervoor dat de fotograaf dicht bij kan parkeren. Pasgeleden kwam ik ergens. Nergens in de buurt een parkeerplaats. Wel 6 parkeerplaatsen voor ‘de directie’. Ik zette heel brutaal mijn bolide op een lege directieplek. “Oh nee, daar mag je echt niet staan’ zei een geschrokken marketingmedewerker. “als de directie dat ziet…’. Diezelfde directie had hard onderhandeld over de prijs en geprobeerd de druk te verhogen. Moet ik u uitleggen hoe gemotiveerd ik daarna was om mijn benen uit mijn lijf te rennen?
Geef de fotograaf gelegenheid om af en toe even op adem te komen. Het gebeurt regelmatig dat je bij aankomst ’s ochtends een planning voor de dag in handen gedrukt krijgt waarop geen enkel gaatje voor de lunch is. “We betalen je om te werken, niet om te eten’ wordt er nog net niet bij gezegd. Maar fotografie is een creatieve en intensieve activiteit. Uw fotograaf moet af en toe even een stapje terug kunnen doen en ademhalen en reflecteren. Ik merk het echt: als ik af en toe niet even adem kan halen ga ik fouten maken en word ik onnauwkeurig.
Kwaliteit versus zuinigheid
Ik kan nog doorgaan, maar als u één principe moet onthouden is het dit: Kwaliteit en zuinigheid staan loodrecht tegenover elkaar. Hoe harder u de fotograaf dwingt om te werken, hoe minder tevreden u zult zijn over de foto’s. Geef de fotograaf tijd en ruimte, en werk goed met hem samen, en u ontvangt een collectie foto’s waar u nog jaren veel plezier van gaat hebben!
De Duitsers hebben er een mooi woord voor. Begeisterung! Alsof de geest van uw werk u in zijn greep heeft. U wil en moet er over praten! Het laten zien! Uitleggen wat er zo geweldig is aan wat u doet! Maar wij Nederlanders zijn een nuchter volkje. Doe maar gewoon en niet boven het maaiveld uitsteken zeggen wij. We schamen ons bijna als we te enthousiast zijn. Alsof dat kan: te enthousiast zijn!
Mijn taak als fotograaf is om het mooist mogelijke beeld te maken van uw werk/gebouw/project/product/idee. Elke dag ben ik op een andere plaats, bij een andere klant, met een nieuwe uitdaging. Elke dag kom ik in een nieuwe wereld. En is het mijn taak om razendsnel te begrijpen wat er in beeld moet, en waarom, en vooral: hoe.
En daarbij zoek ik naar uw begeisterung! Waar gaat het nou eigenlijk om? Wat is er zo geweldig? Waar gaan uw oogjes van glimmen? Wat tovert de glimlach op uw gezicht?
Maar soms is het net alsof u zich inhoudt. Alsof u niet wilt dat ik zie dat u eigenlijk heel enthousiast bent! Dat u ’s ochtends met een sprongetje uit bed stapt, omdat u hier weer mee bezig mag zijn!
Weet u wat het is? Ik wil zien wat u ziet! Ik wil dat uw vuur op mij overspringt. Dat uw uitleg mij de ogen opent en uw enthousiasme mij triggert!
Als u zich inhoudt, en de schouders ophaalt, en het even afdoet als ‘tsja, het is wel aardig’, dan maak ik een ‘wel aardige’ foto. Maar als uw enthousiasme mij raakt en meeneemt en in vervoering brengt, dan ga ik tot het uiterste om een foto te maken die de wereld precies laat zien wat er nou zo geweldig is. Zodat iedereen die de foto ziet net zo enthousiast kan worden.
Dan wordt de foto de vermenigvuldigingsfactor waarmee uw enthousiasme zich verspreidt in uw markt.
Tips voor een foto op groot formaat, bv op behang, op uw vrachtwagen, of uw beursstand
Eigenlijk kunt u me geen groter compliment maken, dan een foto die ik voor u maakte groot af te drukken, en te gebruiken als behang voor uw werk- of vergaderkamer, de achterwand van uw beursstand, de zijkant van uw vrachtwagens, of op groot canvas over de zijkant van uw gebouw! En dat kan allemaal — want de kwaliteit van de foto’s die ik maak is hoog genoeg!
Maar dan zijn er wel een paar dingen die u moet weten. Om teleurstellingen te voorkomen verzoek ik u even om onderstaande tips & tricks even goed te lezen!
Mijn foto’s worden vaak op groot formaat gebruikt. Vandaag nog reed ik in Rotterdam en zag ik een levensgroot billboard met daarop een foto van mijn hand. Een opdrachtgever heeft een foto die ik maakte in canvas over 4 verdiepingen van zijn gebouw gespannen. Hier in deze regio is een cateraar die mijn foto’s over de volle breedte van zijn vrachtwagens heeft staan. Dus het kan allemaal. Maar dan moet je wel rekening houden met de volgende factoren.
Als je gaat vergroten ga je pixels zien
Dat is onherroepelijk. Dat maakt niet uit, want hoe groter de foto, hoe verder af je gaat staan. Je bekijkt een grote foto anders dan een kleine foto. Een foto van 10 x 15 cm hou je op ongeveer 30 cm van je neus. Een grote foto bekijk je van een 1 meter afstand, en een nog grotere foto van een nog grotere afstand. Hoe groter de foto, hoe verder af je gaat staan om het geheel te zien.
Bekijk bv even de foto boven aan dit artikel. De mooie muurfoto van de Erasmusbrug in Rotterdam creëert een mooie sfeer in de kamer. Maar als je dichterbij gaat, dan zul je onherroepelijk pixels gaan zien.
Hier een gedeelte van de foto. Ik zit nu op een meter afstand. Je begint de pixels al te zien, maar je ziet ook het grotere geheel.
Nu zit ik op 30 cm. Dit is de afstand waarop je een foto in je hand zou vasthouden. Dan zou je niet verwachten om pixels te zien. Maar nu heb je de foto heel groot afgedrukt en daarbij alles vergroot. En op deze afstand ga je de pixels wel zien.
Misschien is het voor u alsof ik een open deur intrap. Maar sommige mensen verwachten dat een foto van 7 meter breed evenveel detail heeft op de vierkante centimeter als een foto van 10 bij 15 cm. En het is wel even belangrijk dat u begrijpt dat daar wel een verschil tussen zit.
Zichtsafstand
Er is een principe waarmee fotografen bepalen wat wel en niet acceptabel is. In de regel kijken we naar een beeld op ca 1,5X de diagonaal van het beeld. Dat wil zeggen: om een beeld goed te kunnen zien, willen we op 1,5 maal de afstand van de diagonaal van het beeld (linksboven naar rechtsonder) zien. Dus als het beeld groot is, gaan we verder weg staan. En op deze afstand van 1,5X de diagonaal moet je het hele beeld in detail kunnen zien, zonder dat de pixels je opvallen of afleiden.
Niet elke drukker begrijpt dit
De meeste drukkers begrijpen dit zonder enige probleem. Ze weten dat een stuk drukwerk dat je in hand houdt om te lezen een hoge resolutie moet hebben. Ze houden typisch 240 of 300 dpi (dots per inch — inktdruppels per vierkante inch) aan, en dit handhaaf ik dan ook in mijn fotografie. Maar bij grote afdrukken gelden dus andere regels.
Maar af en toe kom je een drukker tegen die ook het drukwerk op heel groot formaat op die hoge resolutie wil drukken. Die denkt dat je met je neus tegen het behang aan moet kunnen staan zonder dat je pixels ziet. Een tijdje gelden werkte ik voor een opdrachtgever die zo’n drukkerij had. En hoe ik het ook probeerde uit te leggen, het moest en zou op 300dpi gedrukt zijn en hij wilde geen pixels zien. Je kunt interpolatie software de resolutie echt wel hoger maken — maar daarmee breng je er niet meer detail in; de pixels ga je uiteindelijk echt wel zien. Einde van het verhaal was dat de opdrachtgever afscheid nam van mij. ‘We hebben een raamcontract met de drukker’ vertelde men. Terwijl ik al wist dat bij elke andere fotograaf ze hetzelfde probleem weer gingen tegenkomen…
De kwaliteit van de camera maakt een groot verschil
Nou wil ik niet voorbij gaan aan de kwaliteit van de camera. Die maakt namelijk een groot verschil. Er zijn professionele camera’s die 12 megapixels leveren; anderen 24, en weer anderen meer. Ik werk met Nikon camera’s, en ik gebruik de Nikon-camera met de meeste megapixels, namelijk 47 megapixels. En het moge duidelijk zijn: hoe meer megapixels, hoe meer je de foto kunt vergroten zonder dat je pixels ziet.
Mijn advies als een foto op groot formaat wil gebruiken: maak gebruik van de dienst van een professionele fotograaf die ook daadwerkelijk een camera met veel megapixels heeft. Check het aantal megapixels dat de fotograaf kan leveren!
Vertel de fotograaf dat je foto’s op groot formaat wil gebruiken.
Weet je al dat je een foto op groot formaat wil gebruiken? Vertel het de fotograaf! Hij kan je namelijk op een aantal manieren helpen!
Kwaliteitscontrole voor je gaat drukken De fotograaf kan de foto even heel nauwkeurig nalopen voordat je hem op groot formaat gaat afdrukken. Is de foto scherp genoeg? Zijn er details die bij gebruik op klein formaat geen verschil maken, maar bij gebruik op groot formaat de aandacht trekken?
Gebruik van interpolatiesoftware Ik heb professionele software waarmee ik de foto kan vergroten zonder dat je veel detail verliest. Er zijn natuurlijk grenzen aan de mogelijkheden, maar vooralsnog ben ik verbluft over de resultaten die dit oplevert. Laat mij uw foto even door deze software heenhalen: u krijgt er een betere foto door!
Schieten in panorama-modus Vertel de fotograaf dat u een foto groot wil gebruiken, en hij kan de foto’s in verschillende delen schieten en dan in Photoshop samenvoegen (‘stitchen’) tot een veel groter geheel. Het bronbestand dat u dan gaat drukken bestaat dan uit veel meer pixels dan een enkelvoudige foto zou doen. Hieronder een voorbeeld: dit panorama, gefotografeerd hier in Capelle aan den IJssel, is opgebouwd uit zeven individuele foto’s. Het hangt nu als behang in de artiestenfoyer van ons theater. Let op: dit werkt heel goed bij stationaire beelden zoals landschappen en architectuur. Bij actiebeelden werkt het natuurlijk niet.
Belangrijke blogs
Dit was een blog die ik schreef om u te informeren over een belangrijk onderwerp. Ik categoriseer dit soort artikelen als: belangrijke blogs. Hier leest u er nog veel meer.
DieFoto.nl – mooie beelden van Rotterdam en de haven voor aan uw muur of in uw PR
Dat doe je niet slim! Je zou eigenlijk dat-en-dat moeten doen. Mijn opdrachtgever keek me betekenisvol aan. De blik in zijn ogen was duidelijk: hij vond mijn bedrijfsvoering maar niks en wilde dat ik ‘het’ anders aanpakte. Je zou eigenlijk… en Waarom doe je niet… volgden de goede adviezen elkaar op. Dat deze adviezen vooral gunstig waren voor hem, leek volledig aan hem voorbij te gaan. Ze waren immers welgemeend, en de opdrachtgever zag vooral een win-win situatie…
Voor mij en vele collega’s is dit bijna dagelijkse kost: klanten die ons allerlei adviezen geven over hoe we onze bedrijfsvoering beter/slimmer/efficiënter/etc kunnen doen. Dat kan gaan over onze tarieven, maar ook onze onderhandelingstechnieken, onze systemen, de communicatiekanalen die we gebruiken, hoe we adverteren, welke diensten we wel en niet leveren. Soms lijkt het wel alsof iedereen het beter weet. En de ene klant wil het zus en de andere klant wil het zo. Dan doe je het zoals klant X het wil, dan wil klant Y het weer anders…
Daarom dacht ik dat het misschien goed was om een paar dingen uit te leggen. Begrijpt u dat…
De fotograaf tegenover u een professional is die al jaren een onderneming heeft en een doorgewinterde professional is?
Fotografie niet een eenheidsproduct is, maar een breed scala aan diensten om te voorzien in een breed scala aan wensen? Dat er is geen ‘one-size-fits-all’ of ‘de beste manier’ is?
De fotograaf al gebruik maakt van allerlei adviseurs en cursussen en workshops en boeken?
Het nogal neerbuigend klinkt als een klant, die geen verstand heeft van de fotografie branche, advies gaat geven aan een professional? Een professional die waarschijnlijk al vele jaren een succesvolle onderneming runt in diezelfde branche?
De gemiddelde fotograaf snel doorheeft dat ‘alle goede adviezen’ niet veel meer zijn dan een poging meer te krijgen voor minder? En als zodanig niet een erg aantrekkelijke onderhandelingsstrategie? En waarschijnlijk contraproductief…?
Dus: de fotograaf dankt u voor uw gratis advies — en zullen we nou weer doorgaan met waar u eigenlijk voor kwam: mooie en goede foto’s, geleverd door een professional met verstand van, en passie voor zijn vak?
Afgelopen week luisterde ik in de auto een radio-uitzending van BNR. Het ging over hoe je jezelf ontwikkelt in je werk. Bij de microfoon van Rens de Jong kwamen zowel ZZP’ers als mensen met een vast contract aan het woord. Eén van de punten van de uitzending was dat je jezelf altijd kunt ontwikkelen, onafhankelijk van of je nou in loondienst bent, of dat je een vrije jongen (of meid) bent, zoals ik.
Ik wil een fotograaf zijn waar een opdrachtgever met vertrouwen een complexe en uitdagende opdracht kan neerleggen. En die opdracht wil ik dan zo doen dat de opdrachtgever er geen kopzorgen meer aan heeft!
Nou is zelfontwikkeling echt één van die dingen waar ik het allermeest in geïnteresseerd ben. Ik wil ‘alles uit het doosje halen wat er in zit’. En dus moest ik tijdens een moment in deze uitzending hard lachen. Ja, zei één van de dames in vaste loondienst, ook in loondienst kun je jezelf ontwikkelen. Ik probeer per jaar altijd één project te doen dat me echt uitdaagt!…
En daar moest ik dus hard om lachen. Eén project? In een jaar? Ik doe er elke maand een aantal. Een maand is saai als ik er niet een aantal heb!
En dat was de inspiratie voor dit blogje. Ik laat u graag de uitdagende projecten zien die ik in November deed (ik pak november even, omdat december met de feestdagen natuurlijk geen hele maand is). Hieronder volgen dus de uitdagingen die ik in November aanging. Let op: ik deed natuurlijk nog veel meer opdrachten. Maar dit waren even de echt uitdagende opdrachten!
Opdracht: Het maken van trainingsvideo’s met behulp van Green Screen technologie.
Uitdaging: voor het eerst gebruiken van Green Screen. Op zich is deze technologie niet zo heel moeilijk. Maar de kunst is om het groene scherm goed te belichten. Hiervoor heb ik geïnvesteerd in wat goede videolampen. De opdrachtgeefster was zeer in haar sas met het succes.
Ik heb van de gelegenheid gebruik gemaakt om zelf ook even een greenscreen filmpje te maken.
Opdracht: productfoto’s maken met zwevende producten
Uitdaging: een product laten zweven is op zich al een kunst, maar dit ging om zware metalen voorwerpen.
Hier ziet u het resultaat. De foto’s maakte ik overigens in mijn woonkamer, die ik voor de gelegenheid even had omgebouwd tot studio.
Een productfoto op een witte achtertgrond hoeft niet saai te zijn. Aluminium producten zwevend op witte achtergrond
Opdracht: 20 grote platen maken voor een nieuw kantoor
Uitdaging: Het verzorgen van 20 hele gave beelden, mooi geprint achter mooi plexiglas.
Met deze opdracht begon ik al in de zomer. Ik heb letterlijk heel Nederland doorgereden om de machines voor deze opdrachtgever te fotograferen: vanaf land, het water, en met drone en zelfs vliegtuig uit de lucht.
Maar in November heb ik de afdrukken geregeld. En dat was weer een spannend momentje. Want het ging om de grootste platen die ik ooit heb afgeleverd. En die moeten natuurlijk ook nog een keer mooi bij elkaar passen! Spannend, omdat je de opdrachtgever de zorgen en het werk uit handen wil nemen, maar zelf ook weer afhankelijk ben van leveranciers.
Binnenkort schrijf ik een blogje over deze bijzondere opdracht. Maar hier alvast een foto van zo’n plaat aan de muur.
Industriële foto op groot formaat aan de muur achter plexiglas
Opdracht: compositie groepsfoto
Uitdaging: Achtergrond op locatie fotograferen en vervolgens de figuren in een studio fotograferen en in de achtergrond plaatsen.
De foto was bedoeld voor de kerstkaart en voor diverse bouwdoeken (doeken die je aan de zijkant van een hek bij een bouwproject ziet). Zie hier het resultaat — een filmpje hoe deze foto tot stand kwam.
Opdracht: Foto- en videoregistratie van het bezoek van een nieuw containerschip aan de haven van Rotterdam
Uitdaging 1: de tijden van aankomst en vertrek van het schip veranderden voortdurend. Pas dat maar eens in je schema!
Uitdaging 2: goede foto- en filmopnames in het pikkedonker vanaf een klein bootje, dansend op de golven.
Uitdaging 3: Inhuren en begeleiden van professioneel droneteam.
Zo’n opracht heeft dan nogal wat ‘bewegende onderdelen’. Om eerlijk te wezen: het vergde nogal wat communicatie en organisatietalent. Ik schreef een apart blogje met veel foto- en videomateriaal [Klik hier…]
En December moest nog komen….
Zo… dat was me het maandje wel! Maar gelukkig mag ik zeggen dat alle uitdagingen helemaal lukte, en dat alle opdrachtgevers zeer tevreden waren!
En in December… deed ik weer een aantal leuke en uitdagende klussen! Want steeds meer opdrachtgevers merken dat ze bij me terecht kunnen om mee te denken en oplossingen te verzinnen en die dan vervolgens ook kan uitvoeren.
Een cadeautje geven we allemaal wel eens. Maar hebt u er wel eens aan gedacht om ‘de fotograaf cadeau te doen’? In dit blogje laat ik vier manieren zien waarop dat kan, elk met een voorbeeld uit de praktijk. Leuk om in uw achterhoofd te houden, voor een volgende gelegenheid.
1. Een fotoshoot als eerste prijs in een wedstrijd
Een tijdje geleden mocht ik mooie portretfoto’s maken van het management team van Voiceworks. Dat was een leuke ervaring voor mij, maar kennelijk ook voor hen, want niet lang daarna belden ze mij met de vraag of ze een fotoshoot cadeau konden doen in een wedstrijd die ze onder hun relaties wilde uitschrijven. Dat kon natuurlijk! Ik leverde een korte tekst en graphic om het allemaal op te fleuren.
Die wedstrijd werd gewonnen door IP-One in Lisse. Dus kreeg ik een telefoontje: “wij hebben gewonnen en willen graag die shoot inplannen!” Ze vonden het echt leuk en hadden al allerlei ideeën bedacht.
Gisteren heeft die shoot plaats gevonden. Ik heb van al hun medewerkers — en de hond — twee foto’s gemaakt: een mooie portretfoto in een neutrale achtergrond (deze is nodig voor hun communicatie-uitingen), en eentje zitten in een designer-stoel (deze foto is voor de website). Voor die laatste foto hebben we gisteren een studio-op-locatie opgebouwd bij een interieurstudio. Hieronder ziet u het resultaat. De mensen van IP-One waren zeer blij met het resultaat — en vonden het een leuke ervaring!
2. De fotograaf cadeau als dank voor de medewerking
Een bank produceert een relatiemagazine. Ik mag de foto’s verzorgen die de bank bij hun relatie laat maken. Als dank voor de medewerking geeft de bank mij cadeau aan hun klant: ik mag dan een serie foto’s maken waar hun klant wat aan heeft. De foto’s gaan naar de klant, de factuur naar de bank.
Zo maakte ik vorige week een mooie serie foto’s bij van Schaften Leasing. Dit mooie bedrijf is actief op het gebied van kraanverhuur en lease. De meeste van hun kranen staan in landen ver van hier. Ik maakte een serie portretten, fotografeerde een kraan bij Mammoet, en fotografeerde modellen van hun kranen in hun nieuwe (nog lege) werkplaats.
3. Een fotoshoot voor een gewaardeerde medewerker
Michiel van Mediataal had langdurig samengewerkt met Rianne op verschillende zakelijke trajecten. Samen hadden ze een groot aantal mooie video’s gemaakt voor het bedrijf waar Rianne werkzaam was. Het was tijd voor Rianne om een volgende stap te maken, en Michiel wilde haar een cadeautje geven om haar te bedanken voor de prettige samenwerking. Dat deed hij in de vorm van een cadeaubon waarin hij een fotoshoot voor Rianne’s gezin cadeau deed door onderstaande fotograaf.
Dat cadeau was zeer welkom, want zoals bij veel gezinnen het geval is: ‘we hebben eigenlijk alleen maar foto’s van onszelf die we met de mobiele telefoon gemaakt hebben’. Rianne nam contact met mij op; we bedachten samen wat een leuke plek en vorm zou zijn, en ik maakte een mooie serie foto’s van haar en haar gezin.
Rianne’s reactie:
Wij waren heel blij met dit cadeau van Michiel. En Rogier maakte de fotoshoot tot een groot feest; zeker ook voor onze kids. Het resultaat is dan ook fantastisch! Wij zijn heel blij met de foto’s!!
4. Een gezamenlijk cadeau van alle broers en zussen aan pa en ma
Wat voor individuele gezinnen geldt, geldt ook voor families: we hebben alleen maar foto’s die we zelf met de mobiele telefoon hebben gemaakt. Zeker als de familie een hele clan is geworden, is het leuk om af een toe een foto te laten nemen van iedereen en alles bij elkaar!
Ook hiervoor wordt ik regelmatig benaderd. Onze ouders zijn binnenkort jarig | zoveel jaar getrouwd. We willen een fotoshoot cadeau doen. Kan dat? Ja zeker! Ik bied dan aan om een cadeaubon te maken, zodat je iets concreets hebt om te overhandigen. De tekst op deze cadeaubon kan helemaal gepersonaliseerd worden. Zo laat je zien dat je zorg en aandacht aan het cadeau hebt besteed. Ik stuur de cadeaubon op als pdf, zodat je hem zelf uit kunt printen (wel even in kleur doen)!
Hieronder een voorbeeld van een cadeaubon. Een mooie collectie familiefoto’s vindt u hier. U ziet: er zijn allerlei leuke mogelijkheden. Maar gelooft u mij als ik zeg dat deze opa’s en oma’s supertrots zijn op die mooie foto aan de muur!
Cadeaubon voor familieportret bij de professionele fotograaf. U kunt hem zelf uitprinten en overhandigen. Zo heeft u toch iets tastbaars om te geven.
De herinnering is belangrijk
Een foto is een manier om de herinnering vast te leggen. U gaat hem missen als u hem niet heeft. Hier wat praktische voorbeelden van situaties waarin ik word uitgenodigd
Een vriend van ons is ziek, en zijn overlevingskansen worden steeds slechter. Hij heeft een vrouw en 3 jonge kinderen. Kun jij een fotoserie van hen maken? > Oplossing: we zijn samen het bos ingetrokken. Ik heb allerlei mooie foto’s gemaakt van hem en haar, en van hem en zijn kinderen individueel, en van hen en als geheel. Echt een kostbare serie. Het goede nieuws: hij is genezen verklaard. Maar de fotoserie is er niet minder kostbaar om…
We hebben net onze eerste kind gekregen. Maar mij ouders zijn al oud en niet goed ter been meer. Ik ben enig kind. Ik denk dat zij heel graag een foto van ons allemaal willen nu dat nog kan. > Oplossing: we hebben foto’s gemaakt in Blijdorp, en foto’s gemaakt in de tuin.
Onze ouders zijn 50 jaar getrouwd. Inclusief alle kleinkinderen zijn we We zijn nu met 34 mensen en drie honden. Mijn vader is niet heel gezond meer. We willen graag een foto van onze hele familie — want dit is het!
Mijn vader is aan het dementeren. Wij willen hem een mooie familiefoto geven. Die foto willen we maken op de plek waar 40 jaar geleden mijn ouders ook hun trouwfoto’s hebben gemaakt. > Oplossing: trouwfoto’s bekeken en op een vergelijkbare wijze de familiefoto’s gemaakt. In het verzorgingstehuis staat de originele trouwfoto van jaren geleden naast het recente familieportret. Zo houden we de herinnering levend.
5. Een mooi cadeau voor aan de muur
Een laatste manier om een cadeau te geven is om iemand een mooie prent als wanddecoratie te geven. Maar als je niet weet wat hij of zij mooi vindt, of wat goed staat bij zijn of haar interieur, dan laat je gewoon een mooie foto uitzoeken op www.diefoto.nl. Daar staan namelijk allerlei mooie foto’s die in allerlei interieurs passen!
Eén van de gevolgen van de hypotheek crisis in 2007 was dat de fotografiemarkt overspoeld werd door nieuwe fotografen. Allerlei mensen, jong en oud, mannen en vrouwen, besloten een gedwongen vertrek bij hun baas aan te grijpen als gelegenheid om nou eindelijk eens serieus bezig te gaan met hun passie: fotografie! In veel gevallen geholpen door een vriendelijke jobcoach die mensen vriendelijk de weg wees naar de Kamer van Koophandel en een glorieus bestaan als fotograaf!
Desillusie
Voor veel van deze nieuwe collega’s is dat uitgelopen op een enorme teleurstelling. Van de nieuwe collega’s die wij professionele fotografen in die tijd mochten verwelkomen is het overgrote gedeelte weer verdwenen. De jobcoach had het moeten weten, maar het hebben van een passie en het kunnen maken van een leuk plaatje is echt niet voldoende om je te vestigen als professionele fotograaf. Volgens de cijfers van de Rotterdamse Kamer van Koophandel houden twee van de vijf fotografen het nog geen twee jaar vol, en na drie jaar zijn drie van de vijf verdwenen.
Van de nieuwe collega’s die wij professionele fotografen in die tijd mochten verwelkomen is het overgrote gedeelte weer verdwenen
Van de fotografen die zich wel hebben kunnen vestigen heeft bijna niemand een arbeidsongeschiktheid verzekering en spaart vrijwel niemand voor pensioen. Voor hen is fotografie een manier om zichzelf in leven te houden, maar op termijn is het de opmaat naar een armoedig bestaan.
Dat achter die cijfers enorme lijdensverhalen schuil gaan, moge duidelijk wezen. Van dichtbij heb ik de vertwijfeling, pijn, en financiële worsteling gezien: mensen die begonnen met enorme energie en positiviteit, die uiteindelijk blijven worstelen met de vraag ‘waarom lukt het mij niet?’
De volgende crisis
Geheel onverwacht zitten we nu in een volgende crisis. Opnieuw zien dat we grote aantallen werknemers hun werkgever moeten verlaten. De kans is redelijk groot dat het hele circus zich weer herhaalt. Tegen de job-en transitiecoaches die allemaal mensen mogen helpen naar ‘hun volgende uitdaging’ zou ik het dan ook wel uit willen schreeuwen: denk goed na voordat je mensen adviseert ‘nu echt voor hun passie te gaan!’ Passie is goed, passie is mooi. En passie is echt onvoldoende om van professionele fotografie een succes te maken.
19.000 professionele fotografen
De realiteit is dat het verdraaid lastig is om dat te doen. Met ruim 19.000 mensen die in bij de Kamer van Koophandel zijn ingeschreven als professioneel fotograaf is er in Nederland veel meer aanbod dan vraag. Slechts 2.500 van die 19.000 inschrijvingen werkt fulltime; de rest moet het ‘erbij doen’. Nog meer cijfers die een sobere realiteit weergeven: de gemiddelde fotograaf (gemiddelde!) heeft een jaaromzet van net boven de € 40.000 en daarmee een bruto-jaarinkomen van ca. € 27.000 — dat is ruim onder modaal. De meeste fotografen ‘beoefenen hun passie’ bij de gratie van een partner die beter verdient en hen in hun passie in feite subsidieert. Mijn persoonlijke inschatting is dat er in Nederland misschien 250 fotografen zijn die aan fotografie een goede boterham verdienen. Dit zijn geen cijfers om over naar huis te schrijven — of om je nieuwe bestaan op te baseren. Om een oud Nederlands spreekwoord te gebruiken: bezint eer ge begint.
Nieuw bloed
Niet dat ik geen nieuwe fotografen wil verwelkomen op deze markt. In tegendeel: nieuw bloed is goed voor elke markt, en ik vind het leuk om nieuwe enthousiaste collega’s tegen komen. Ook ben ik er van overtuigd dat er op deze markt altijd plaats is voor mensen met een speciale focus en vaardigheid en talent — al moet ze wel echt speciaal zijn. En ja, er zijn ook nieuwkomers die iedereen versteld doen staan en er in slagen om van hun bedrijf een succes te maken. Maar het zijn er niet veel…
Tips voor beginners
Voor iedereen die ondanks deze waarschuwende woorden toch besluit deze weg op te gaan heb ik een aantal tips.
Ga eens praten met een paar fotografen in jouw buurt, of die werkzaam zijn in het type fotografie dat jouw interesse heeft. Vraag hen naar hun ervaringen. En vraag hen eens naar het financiële plaatje! Plannen ze voor de toekomst? Hoe zien ze die?
Begin vanuit een groeimodel. Zeg niet je baan op, of, als je werkeloos ben, zoek gewoon een nieuwe baan. En begin dan je fotografiedroom uit te bouwen vanuit je vrije tijd. Vermijd dat je in ene afhankelijk bent van je fotografiebedrijf, want dat kan voor grote problemen zorgen.
Vind een coach. Zoek een ervaren fotograaf met wie je regelmatig kan spiegelen. Zelf coach ik met enige regelmaat collega’s. Dat kan over van alles gaan. Hoe zet je je marketing op? Hoe doe het het financieel? Hoe zit het met auteursrechten? Vervelende klanten? Moet je specialiseren? Wat is het nut van een foto-opleiding? Welke investeringen moet je doen, en wanneer? Mijn doel is om deze collega’s verder te helpen. Zie het als een ervaren professional die langszij komt en je vanuit zijn ervaring helpt problemen op te lossen en de weg vooruit weer te zien.
Afgelopen weken heb ik enkele malen mogen fotograferen op verschillende IC afdelingen. Dat is een opdracht waar je wel even over na moet denken. Wil ik dat? Durf ik dat? Maar de vraag kwam en ik heb het gedaan. En wat ik daar heb gezien heeft me behoorlijk geraakt. Ik ben er nogal van onder de indruk! Niet alleen van het lijden en de menselijke angst, maar vooral van de inzet van de — bijna uitsluitend— vrouwen die dag in, dag uit op de IC de strijd voeren met deze onzichtbare vijand.
Oorlog en vrede
Vandaag is het bevrijdingsdag. Op 6 juni 1944 landden de geallieerden op het strand van Normandië, en nog geen jaar later, dit jaar 75 jaar geleden, werd Nederland door de Canadezen bevrijd van de Duitsers. De oorlog kwam daarmee ten einde en de wederopbouw kon beginnen.
Daarmee begon een mooie periode van vrede, welvaart, ontwikkeling en internationale samenwerking. Ik heb nooit oorlog meegemaakt; ik groeide op in het staartje van de Koude Oorlog (wat ik me vooral herinner is Sting, ‘I hope the Russians love their children too’). Maar toen Gorbatsjov Glasnost uitriep en de Berlijnse muur viel, ontstond bij mij het vermoeden dat ik ook nooit een oorlog zou moeten meemaken.
Niet dat vrijheid goedkoop werd voor me. Ik heb me altijd afgevraagd wat er in de hoofden van de soldaten omging die in de landingsvaartuigen stapten die op 6 Juni 1944 op de Normandische kust — en het Duitse spervuur — aanvoeren.
Ik heb me altijd afgevraagd: hoe maak je als soldaat die keuze: om in dat landingsvoertuig te stappen en op weg te gaan naar Normandië — en het Duitse spervuur?
Soldaten die ervoor kozen om in die boot te stappen en die reis naar die kust te maken, om daar, ver van hun eigen huis, door het water te waden en te gaan vechten voor een land dat niet hun land, of zelfs hun continent was. Hoe doe je dat? Hoe stap je in zo’n boot? Hoe maak je zo’n overtocht? Wat gaat er door je hoofd heen? Wat beweegt je? En, niet onbelangrijk,: zouden er in onze welvaartstijd nog mensen zijn die dat doen?
Volledig tegen mijn verwachting in maak ik toch een oorlog mee. Wat ik niet voor mogelijk had gehouden is wel gebeurd. Een uiterst vileine vijand is ons land binnengedrongen, heeft ons leven lam gelegd, onze economie getorpedeerd, en onze samenleving compleet veranderd. Erger nog: deze vijand heeft het speciaal gemikt op de ouderen en zwakken onder ons: in de korte tijd dat hij in ons land is heeft hij al duizenden slachtoffers gemaakt.
Wellicht dat je niet geneigd bent om dit als oorlog te zien. Hij wordt namelijk niet gevochten door jongens in het groen, maar door meisjes in het blauw. De strijd is niet in de straten of de loopgraven, maar op de Intensive Care Units van al onze ziekenhuizen.
En daar werd mijn vraag beantwoord: op de IC units heb ik dames ontmoet die, dag in dag uit, en met gevaar voor eigen wel en wee, zich ontfermen over mensen die ze helemaal niet kennen, en de strijd met deze vijand aangaan. Er zijn zelfs dames die, nadat ze afscheid hadden genomen van het werk in de verpleging (bijvoorbeeld vanwege de werkdruk of het slechte salaris), terug zijn gegaan naar de Intensive Care.
Die zin schrijf ik nog een keer. Laat dat maar even inwerken: terug zijn gegaan naar de Intensive Care…
Bedenk wel: verpleegkundigen hebben helemaal geen goede CAO. Onder normale omstandigheden is de werkdruk al hoog en zijn de werktijden zeer onregelmatig. Maar naar het Malieveld gaan om te protesteren doen verpleegkundigen niet snel: ze hebben geen tractoren om hun eisen kracht bij te zetten en de aandacht op te eisen. En bovendien: een verpleegkundige staakt niet. Want je patiënt in de steek laten, dat doe je niet.
Achter de mondkapjes en veiligheidsbrillen gaan gezichten schuil van dames die oma zijn. Die er al een heel leven van zorgen voor anderen op hebben zitten. Dames voor wie het tijd wordt om wat meer van het leven te gaan genieten. Die intussen wel genoeg hebben geïnvesteerd. Dames die een leeftijd hebben bereikt waarop dit virus voor hen zeker ook niet ongevaarlijk is.
Achter die maskers ontmoette ik ook hele jonge dames. Meisjes, net van school af en aan het begin van een carrière. Meisjes die eigenlijk bezig moeten zijn hun vriend gek te maken. En meiden die net een gezin zijn begonnen. Die nu voor hun kleintjes zouden willen zorgen. Eén van de dames die ik ontmoette was begin dertig, alleenstaand, en had twee kleine kinderen. Ze had 8 jaar op de IC gewerkt en was er 6 maanden weg. Maar: ze hadden me nodig, en dus ging ze terug. Nu draait ze diensten van 12 uur en ziet ze haar kinderen nauwelijks; als ze thuiskomt bewaart ze afstand in verband met het gevaar op besmetting. Voor zichzelf is ze niet bang. Voor de mensen in haar omgeving des te meer.
Deze dames zijn voor mij helden. Dank zij hen begrijp ik die soldaten in die landingsvaartuigen, op weg naar de Normandische kust en de ondoordringbare Duitse Atlantic Wall, beter. Dank zij hen is mijn geloof in de nobele aard van de mensheid hersteld.
De IC is de nieuwe loopgraaf
Er is al veel gezegd en geschreven over wat er op de IC’s is gebeurd. Gelukkig wordt het er nu een beetje rustiger, maar toen ik er was zat iedereen nog aan zijn capaciteit. Ik heb de angst in de ogen van de patiënten gezien; ik heb de mensen die in slaap werden gehouden aan de beademingsapparaten gezien. De verpleegkundigen draaiden diensten van 12 uur, dagen achter elkaar. Er waren dagen dat ze meerdere patiënten per dag verloren. De dood en het gevaar zelf besmet te raken is altijd dichtbij.
Maar op geen enkel moment heb ik paniek gezien. In de ogen van deze dames zag ik geen angst of twijfel — enkel vastberadenheid. En rust, vriendelijkheid, begrip, geduld, focus en concentratie. Ik vergeet nooit meer dat twee verpleegkundigen bezig waren met een patiënt die in slaap werd gehouden: terwijl de ene verpleegkundige een buisje verwisselde op het lichaam van een slapende dame, wreef de andere zacht over haar hoofd, haalde haar lange haar uit haar gezicht, en sprak haar liefdevol toe. Het is best ingewikkeld foto’s maken als de tranen over je wangen stromen achter je veiligheidsbril en mondkapje.
Malieveld
Ik wil nog één ding kwijt. Ik hoop, hoop, hoop dat dit virus binnenkort ons land wordt uitgeschopt. En als in de maanden en jaren daarna de verpleegkundigen het nodig vinden om op het Malieveld te vragen om een betere CAO… dan beloof ik hen nu al dit:
Dan zal ik fysiek aanwezig zijn en pal naast jullie staan.
Het is alsof we terecht zijn gekomen in een slechte film. De negatieve nieuwsberichten eerder deze week over escalerende besmettingscijfers en crashende beurzen waren al weinig opwekkend. De maatregelen die de overheid donderdag aankondigde waren noodzakelijk, maar voor mij en vele andere creatieve ZZP’ers ook het begin van een doemscenario. Ze hadden in mijn geval vrijdagochtend een serie van twaalf telefoontjes en e-mails van opdrachtgevers tot gevolg, met allemaal dezelfde strekking: we moeten de foto-opdracht uitstellen/annuleren. Twaalf telefoontjes en e-mailtjes later was mijn agenda voor de komende maand min of meer leeg en was ik ca. € 8000 aan omzet kwijt.
Ik, en vele creatieve ZZP’ers met mij, zien de afgrond snel op ons afkomen
Dat gaat hard! Los van de bezorgdheid over je eigen gezondheid en die van je familieleden en vrienden, dringt zich de vraag dan op: hoe lang gaat dit duren? En, belangrijker nog: ga ik dit overleven? Ik heb een goedlopend fotografie bedrijf, en ik heb wel een buffer — maar op dit scenario heb ik echt niet kunnen anticiperen. Ik, en vele freelancers met mij, zien de afgrond op ons afkomen. Mijn echtgenote is net als ik ZZP’er, en ook haar inkomsten kunnen hierdoor stilvallen. Als dat gebeurt is het einde verhaal.
U begrijpt: deze situatie is angstwekkend. Voor een gozer die toch al last heeft van een overijverige amygdala is dit een uitdagende situatie. Ik heb daarom goed nagedacht over wat ik de komende tijd ga doen. Ik probeer deze tijd ook te zien als een cadeau: wat kan ik doen met al de tijd die ik nu over heb?
De survival strategie van deze fotograaf
Hieronder een overzicht van wat ik voor ogen heb. Dit is ‘mijn strategie’. Ik vertel ze u om twee redenen: enerzijds om u te laten zien hoe ik als ‘uw fotograaf’ met deze situatie omga. Anderzijds omdat ik me besef dat dit echt een moeilijke tijd kan worden, en dat ik op zoek ben naar manieren waarop ik er positief en constructief in kan blijven staan. Als u ideeën of suggesties heeft, dan zijn ze van harte welkom.
Ik ga
Ik ga op zoek naar de opdrachten die ik nog wel kan doen. Dit zijn o.a. Portretshoots een-op-een, voor bv LinkedIn Het maken van fotoboeken en fotoafdrukken Productfotografie Het ontwikkelen van eenvoudige websites.
Tijd investeren in het leren van nieuwe skills, en het verbeteren van vaardigheden die ik al heb. Ik heb er een heel lijstje. Ik ben bezig met het leren werken met Capture One, een foto-bewerkingsprogramma. Ik leer beter video-bewerken in Premiere in AfterEffects. Ik heb in december al een abonnement op CreativeLive genomen, een site met honderden cursussen in tal van foto- en video skills en programma’s. Hier heb ik op dit moment veel profijt van.
Ik ga een nieuwe website bouwen. Hier ben ik ook al mee begonnen en hoort u binnenkort meer over. Dit is iets wat ik al heel lang wilde doen, maar nu heb ik er de tijd voor.
Ik ben aan het leren hoe ik met de computer muziek kan maken in Ableton Live. Ik speelde akoestisch en elektrisch gitaar, bas en keyboard. Ik heb de instrumenten eind vorig jaar van zolder gehaald, laten nakijken en afstellen, en was weer klaar om mijn oude hobby op te pakken. Nou, daar ga ik tijd voor hebben. Met Ableton Live maak je vooral loop-based music, dus wellicht dat u binnenkort van mij wat leuke dansbare deuntjes voorbij hoort komen.
Ik sport elke dag. Dat doe ik voorlopig thuis en buiten. Ik heb een abonnement bij David Lloyd, maar in het kader van de social distancing ga ik daar even niet naar toe. Vandaag ga ik een stuk fietsen – en dan neem ik de camera mee.
Ik mediteer. Het doen van mediteren is niet, zoals veel mensen denken, je hoofd leeg te maken, maar juist om je bewust te worden van je denken en zodoende er ook een mate van controle over te krijgen. Bijzonder belangrijk voor mij op dit moment. Ik doe dit met de Headspace App, die ik u zeer kan aanbevelen: geen zweverig gedoe of religieuze referenties; gewoon recht aan, recht toe ademhalings- en concentratie oefeningen.
Ik heb me voorgenomen niet mee te doen aan een negatieve nieuwssfeer. Van mij geen foto’s van lege vakken bij de lokale supermarkt of berichten over hufterigheid. Ik ga ze niet lezen, liken of delen. Ook geen berichten over angst scenario’s of ‘wat ze u in de reguliere media niet vertellen: ….’ Van mij positieve en mooie berichten, en vooral mooie foto’s en video.
Ik ga elke dag een of meerdere mooie foto’s of berichten delen op social media. Ik zie graag dat u aan de andere kant van deze crisis direct aan mij denkt als u behoefte heeft aan een foto- of videograaf. Ik hoop dat u geniet van mijn beelden en dat ze uw dag opfleuren.
Ik leer koken. Ik ben getrouwd met een ware keukenprinses, en alle cookingskills die ik in mijn studententijd had ontwikkeld had zijn met mijn huwelijksbelofte aan haar destijds in rook opgegaan (de skills, niet de huwelijksbelofte). Maar eind vorig jaar bleek dat zij het erg druk had. Daarom hebben wij dan ook de balans in onze tot dan toe zeer traditionele rolverdeling verschoven. Intussen heb ik een klein maar groeiend arsenaal aan gerechten, en vooral mijn Thaise groene curry is een succes!
Ik ga een plan maken voor mijn goud-kwalificatie. Ik haalde mijn zilver in 2015; het wordt tijd om concreet met de volgende stap in mijn fotografische/artistieke ontwikkeling te maken.
In mijn hoofd zweven nog meer ideeën, en het ging me er ook niet om een lijstje van 10 te maken. Iemand zei ooit eens if you aim at nothing you are sure to hit it. Ik ben me daarvan bewust en dus heb ik mezelf een aantal doelstellingen gesteld. Ook weet ik: als ik halverwege kom ben ik al zoveel verder dan als ik helemaal geen plan zou hebben.
Maar laten we eerlijk wezen: het maken van zo’n plan is natuurlijk ook een spelletje dat je in je hoofd speelt. Ik merk dat ik voortdurend op zoek ben naar de hendels waar ik aan kan trekken en de knoppen waar ik op kan drukken om de beheersing over mijn situatie weer terug te krijgen. Ik zoek ze tevergeefs. In gesprekken met collega’s die ik deze week voerde bleek dat ik daarin helemaal niet alleen was: velen van ons voelen zich, ook met al onze goede plannen, volledig aan de omstandigheden overgeleverd.
Vragen aan u
En daarom wil ik ook mijn vraag aan u richten. Met dit blogje wil ik u laten zien hoe ik, en veel van mijn collega’s ook, proberen constructief met de situatie om te gaan — maar ook hoe penibel onze situatie nu wordt. Wij hebben niet een werkgever die ons salaris doorbetaald. We hebben geen verzekering voor deze situatie. We hebben gewoon … niks. Als de buffers op zijn (en veel creatieve ZZP’ers hebben geen buffers) houdt het gewoon op.
Op Facebook zag ik diverse oproepen om de ticketkosten voor een theater, musical, of concert dat nu geannuleerd moest worden, niet terug te vragen. Dat vind ik mooi. Je ziet dan dat er een bewustzijn komt dat sommige mensen heel direct en keihard door deze crisis geraakt worden. Datzelfde bewustzijn is ook nodig naar uw creatieve professional: ik hoop dat, zodra het maar enigszins mogelijk is, u weer met hem of haar zaken gaat doen!
Vragen aan de overheid
Uiteraard heb ik alle begrip voor de grote uitdagingen die de overheid op dit moment op zich af ziet komen. Het is nogal al wat, en ik ben helemaal niet jaloers op de mensen in onze regering of de overheid.
Maar ik zag deze wel een aantal dingen gebeuren. Ik zag dat grote bedrijven arbeidstijdverkorting en gedeelde WW bij de overheid konden aanvragen. Ik zag dat de overheid geld in de energie pompte. Dat zijn maatregelen waar grote bedrijven baat bij hebben.
Ik zag ook twee regelingen voor de kleine ondernemer. Enerzijds is er de mogelijkheid om belastingen later te betalen. Anderzijds is de overheid bereid om garant te staan als je krediet wil aanvragen. Dat klinkt op papier mooi, maar, zoals een collega van mij direct zei: “Dan krijgen die grote bedrijven cadeautjes en mag ik mij in de schulden gaan steken. Fotografie is geen vetpot – hoe verwachten ze dat ik dat ga terugbetalen? Dan ga ik liever in ene failliet.”
Ik noem dit hier, omdat in het debat tot dusver, ik de aandacht voor die 1,1 miljoen ZZP’ers die Nederland telt nog erg achter is gebleven. Ik hoop en vraag dat dit snel verandert. De paniek onder deze groep mensen is echt zeer groot; dit is waar het probleem het eerst en het meest direct gevoeld gaat worden.
Samenvattend
Er heerst paniek. We doen echt ons best om die onder controle te krijgen en de zo constructief mogelijk met de situatie om te gaan. Laten we elkaar daarbij over en weer tot steun zijn. Als u daarbij tips, ideeën heeft, dan hoor ik ze graag.
