Ik heb vanmiddag een uur of twee doorgebracht in de Oude Haven. Daar werd net een schip uit het water gehaald. Ik heb daar deze HDR plaatjes gemaakt. Wat vind je ervan?
HDR is een methode waarbij je meerdere beelden met elkaar combineert. Elk van de beelden is genomen met een andere belichting. Door deze beelden te combineren van je meer licht en meer donker, daar waar de individuele partijen over- of onderbelicht zouden zijn.
Sommige mensen vinden het effect te kunstmatig — wat ik goed kan begrijpen. Maar HDR moet je leren goed toe te passen. Dit zijn mijn nieuwste pogingen… Klik op de foto om ze groter (en scherper) te zien…
Vorige week mocht ik een mooie opdracht doen voor het Rotterdam Philharmonisch Orkest. Met zes limo’s reden we door Rotterdam en boden mensen mooie ritten aan door de stad, onder muzikale begeleiding van een artiest van het orkest (zie foto’s hier). Ik zat bij violist Nicolas Beis in de auto: een mooie griekse gozer die net vier jaar in New York heeft gestudeerd aan de Manhattan School of Music en die nu hier in Rotterdam is komen wonen om bij het orkest te spelen. Zo ontstond het idee om een fotoshoot met hem te doen. Die vond vandaag plaats in mijn studio. Hier een aantal foto’s.
Zoals altijd: klik om de beelden beeldvullend en scherper te zien!
Als je me volgt op Twitter kan het je moeilijk zijn ontgaan: ik ben de afgelopen twee dagen op de Photokina geweest. Dat is de grootste fotografiebeurs ter wereld en deze wordt elke 2 jaar in Keulen gehouden. Ik vind het een soort plicht voor nederlandse fotografen om daarheen te gaan, want het is enorm dichtbij voor ons — en zo enorm inspirerend. Ik heb veel getwitterd en foto’s gemaakt met mijn iPhone, en die vind je hier onder.
Heb slecht geslapen. @doulasophie lacht me uit en smst: love u. U get to spend the day in your kind of candy shop! 🙂 #photokina
Beste parkeerplaats ooit! 200 meter van de hoofdingang. #photokina
Ben aangekomen op de photokina. Moet altijd eerst even een idee krijgen van hoe zo’n beurs is ingedeeld…
Stands die ik sowieso ga bezoeken: Nikon, Niksoftware, Adobe, Apple, Elinchrom, Hasselblad… nog andere tips? #Photokina
Wat ik niet begrijp is waarom zoveel bezoekers met een zware camera om de nek lopen. Je gaat een BEURS bezoeken! #photokina
Ben nu in de hal met trouw albums. Er was al veel en er komt steeds keuze. En stress minder stellen willen een trouw album… #photokina
Wat me opvalt: de gemiddelde fotograaf is een beetje te dik. Industrieel kwaaltje. Zijn vast allemaal Duitsers. #photokina
De hipste tas die mensen hier dragen is ‘I an a Nikon D4’. Ik heb die D4, en ik draag een stom groen tasje van een onbekend Chinees bedrijf.
If you think it’s expensive to hire a professional, wait till you hire an amateur. — Red Adair.
Bovenstaande (rode) uitspraak, van de vermaarde brandweerman Red Adaire, kwam ik vandaag tegen. Red was de persoon die je belde als je olieveld in de hens stond. Je kon ook iemand anders bellen, iemand die goedkoper was — maar daar was je waarschijnlijk uiteindelijk toch niet goedkoper mee uit.
Deze week werd ik gebeld door de eigenaar van een tandartsenpraktijk. Of ik portretfoto’s kon komen maken van hem en zijn 6 collega-tandartsen, en wat dat zou kosten. Ik vertelde hem dat ik veel professionele portretten maak en dat erg leuk vind, dat ik veel foto’s maak in de zorgbranche en ik noemde mijn prijs voor een dagdeel. Daar schrok hij van. Hij dacht aan de helft. Tsja, zei ik, op mijn tong bijtend om niks over de tandartstarieven van tegenwoordig te zeggen… ik ben een professionele fotograaf. Ik investeer tijd, kennis, apparatuur, etc. Ben al snel een hele dag bezig met deze opdracht in zijn totaal… Ik vond (en vind) dat ik een zeer redelijk tarief hanteer. Maar, zei ik (toen duidelijk was dat hij het teveel vond), u kunt natuurlijk ook zoeken naar een goedkoper alternatief. Hij ‘ging er even over nadenken’ en ‘zou me nog even terugbellen.’
Ik heb natuurlijk niks meer van hem gehoord. Logisch, want elke volgende fotograaf zegt ‘oh, ik doe het voor €50 minder.” Da’s voor beiden makkelijk verdiend. En ja, er zijn fotografen die goedkoper zijn dan ik. Sommigen zijn veel goedkoper! Soms kan ik je zelfs helpen ze te vinden — want ze zijn er, zelfs bij de vleet. Fotografen met een camera van €500. En twee lenzen. En een flitsertje. En een beetje ervaring. En een website waar 5 mooie foto’s op staan. Die nog bij moeder thuis wonen. Of het er hobbymatig ‘bij’ doen.
Iedereen die een middag met een camera door Rotterdam heen loopt en maar blijft klikken maakt wel 5 mooie foto’s. Je zet ze op een website, en hup, nu ben je ook fotograaf.
Begrijp me niet verkeerd, ik vind het prima dat mensen dit doen. Sommige fotografen klagen over marktverzieking en oneerlijke concurrentie. Ik niet; ik denk juist dat amateurfotografen, zoals ik ze noem, een belangrijke functie hebben. Niet iedereen kan een professionele fotograaf betalen. Sommige dingen moet je niet door een professionele fotograaf laten fotograferen. En sommige amateurfotografen worden later hele goede professionele fotografen! Dus prima dat er amateurfotografen zijn.
Maar in mijn ervaring blijkt dat voor veel mensen het zakendoen met een ‘minder dure fotograaf’ toch op een teleurstelling uitdraait. Goedkoop wordt maar al te vaak — en om allerlei redenen — duurkoop! Hier zijn een aantal van die redenen. Ik kom ze helaas maar al te vaak tegen!
Achteraf blijkt dat de tariefstelling onduidelijk was. Hij of zij heeft hier per ongeluk —of met opzet — onduidelijkheid over laten bestaan. Er moet extra betaald worden voor de nabewerking, of de hoge resolutie bestanden, of voor meer foto’s, of om ze vaker te mogen gebruiken. De prijs is dan vooraf laag, maar achteraf hoog.
De fotograaf blijkt toch weinig of geen ervaring met de aard van uw opdracht te hebben. Drie mooie foto’s op een website zeggen niet zo veel… Het sfeervol fotograferen van een evenement is moeilijker dan menig amateur denkt. Het maken van een goed en treffend portret is meer dan ‘even in de camera kijken en hupsakee.
De fotograaf weet hoe je op het knopje moet drukken — maar niet hoe je een mooie, beeldende, communicerende foto maakt. Fotografie is meer dan technische kennis van sluitertijden en diafragma’s en ISO’s. Je moet ook ‘een oog hebben dat het beeld kan zien’ — en dat is een vaardigheid die je moet oefenen.
De fotograaf heeft simpelweg niet de juiste apparatuur om uw opdracht goed te kunnen invullen. Voor €500 heb je echt een leuke digitale spiegelreflex, hoor! Helemaal uitstekend voor vakantiefoto’s. Ziet er ook best serieus uit. Maar laat je er niet door in de luren leggen.
De fotograaf levert maar een kleine selectie beelden aan, van magere kwaliteit. Vooraf was niet duidelijk hoeveel beelden u zou krijgen en wat uw keuzemogelijkheden waren. De fotograaf heeft ‘de hele avond gewerkt’, maar de rest van de foto’s is onscherp, bewogen…
De fotograaf moet zich kunnen inleven in wat de klant wil. Maar al te vaak hoor ik we een nieuwe klant zuchten: “we waren niet zo tevreden over de beelden van de vorige fotograaf…” Dat gebeurde me gisteren nog. Ik moest een evenement fotograferen. De opdrachtgever vertelde me dat de fotograaf die vorige keer het evenement had gefotografeerd, vooral foto’s van de (overigens mooie) hostesses had gemaakt…”
De fotograaf bewerkt de foto’s in zijn eigen stijl. Hij of zij bespreekt dit niet van te voren met de klant. Soms is de fotograaf zich er zelf eens niet van bewust dat hij of zij een bepaalde stijl heeft. De opdrachtgever schrikt zich wild: de foto’s zijn te geel, of fel, of the contrastrijk, of juist te soft, te dit of dat. Nou kun je met photoshop veel doen hoor, maar het is tijdsintensief en levert dus serieuze extra kosten op. Een vergelijkbaar probleem doet zich voor als de fotograaf de beelden helemaal niet nabewerkt. “Ik doe het in ene goed in de camera,” roept hij. Natuurlijk is het belangrijk om je foto’s gelijk zo goed mogelijk te maken. Maar in het digitale tijdperk hoort nabewerking bij het proces. Net zoals een goede kok de maaltijd niet zomaar op een bord neerploft, maar zorgvuldig zijn best doet op de presentatie.
Het ontbreekt de fotograaf aan technische kennis. U krijgt foto’s, maar deze zijn (nog) niet geschikt voor publicatie. Uw fotograaf heeft geen verstand van kleurprofielen, calibratie, resolutie, drukeisen, etc. U hebt betaald, u hebt foto’s — en ze zijn onbruikbaar.
De communicatie en administratie van de fotograaf zijn een chaos. U krijgt geen bon. Of de bon is onvolledig. Geen reactie op e-mails.
Moet ik nog doorgaan? U hebt geen idee wat ik soms tegenkom: “niet professioneel; maakt sexueel getinte opmerkingen tegen mijn dochter; ruikt niet fris; veroorzaakt schade; is te laat — of komt helemaal niet opdagen; werkt niet hard; flirt met de hostesses; wist per ongeluk de foto’s; wordt plotseling heel erg boos en onredelijk; gebruikt mijn evenement om nieuwe klanten voor zijn fotografie te vinden; trekt alle aandacht naar zich toe; wil de klus in eens zwart doen, heeft de belangrijke fotomomenten gemist; etc, etc…”
Waarom zou je zaken doen met een professionele fotograaf?
Een professionele fotograaf heeft een duidelijke tariefstelling: hij vertelt je wat de kosten zijn, wat je daarvoor krijgt en wat eventueel tot extra kosten zou leiden. Hij heeft duidelijke Algemene Voorwaarden, die u precies vertellen wat u kunt verwachten en wat uw rechten zijn. Alles is gedaan om de onduidelijkheid te reduceren en goede samenwerking mogelijk te maken.
Een professioneel fotograaf weet wat hij kan en niet kan. Zo hoeft U bij mij niet aan te kloppen voor sport— of natuurfotografie. Dat hoort niet tot mijn ‘repertoire’. Ik heb best wel eens een hele mooie sportfoto en natuurfoto gemaakt, maar die dienst ga ik u niet aanbieden. Daar zijn andere fotografen beter in!
Een professionele fotograaf is voortdurend bezig zijn kunst te verdiepen en zijn vaardigheden uit te breiden. Ik doe dat door studie, seminars, workshops, boeken, tijdschriften. Ik bestudeer het werk van andere fotografen. Ik doe aan intervisie met andere fotografen. Ik ben lid van een branchevereniging. Ik lees, kijk, oefen, probeer, studeer, experimenteer. En niet een beetje; nee, daar stop ik uren en uren in — elke week!
Een professionele fotograaf levert een ruime selectie beelden aan. Als hij de sluiter klikt is bijna elke foto raak. Er kan een verdwaalde onscherpe of bewogen foto tussen zitten, maar die ziet u nooit. In de ruime selectie foto’s die u geleverd krijgt zitten alleen maar twee soorten foto’s: ‘mooi’ en ‘zeer mooi’.
De professionele fotograaf doet zijn uiterste best om te begrijpen wat de opdrachtgever wil. Op welke manier kan hij zijn klant het beste van dienst kan zijn? En als zijn klant dat nog niet goed kan formuleren stelt hij vragen en laat hij voorbeelden zien om zijn klant te helpen de wensen goed te formuleren. Ik doe dat bijvoorbeeld door een voorbespreking. Binnenkort ga ik een orkest fotograferen. De verwachtingen van de klant zijn best hoog. Dus heb ik gisteren samen met de opdrachtgever de locatie bezocht en voorbeeldfoto’s bekeken. Voor haar en voor mij is nu veel duidelijker wat ik straks moet doen. Zij weet wat zij moet doen ter voorbereiding.
Een professionele fotograaf heeft serieus geïnvesteerd in apparatuur, computers, software en kennis. Als ik een opdracht bij u kom doen komt er een koffer met apparatuur mee. Voor de waarde van die koffer zou u een leuke BMW kunnen kopen… en dan hebben we het nog niet over de computers, software, of wat erin de studio staat.
De professionele fotograaf bewerkt de foto’s goed na. Hij heeft een scala aan tools (die behoorlijk kostbaar zijn) en weet welke hij waarvoor moet gebruiken. Hij spendeert serieuze tijd aan de nabewerking: elke foto krijgt individuele aandacht. Hij is zich bewust van zijn persoonlijke voorkeuren, maar weet ook wat de klant mooi vindt. Hij weet wat te weinig, net genoeg, of te veel van een bepaald effect is. Hij weet wat de mode is, maar ook hoe een tijdloos beeld ontstaat.
Fotografie is zelden een doel op zich. De professionele fotograaf weet hoe u de foto’s wilt gebruiken en maakt ze daarvoor geschikt. U wilt printen op aluminium? Geen probleem. Uw foto’s moeten in de krant? Dat stelt hele andere eisen aan de bestanden, maar ook dat vormt geen probleem. Het ene jpg-je is het andere niet…
Een professionele fotograaf is ook een serieuze ondernemer. Ik reageer binnen 24 uur op zakelijke mails en telefoontjes. Ik heb een boekhouder, accountant, verzekeringsagent en een incassobureau. Dat laatste wilde u misschien niet weten…
U begrijpt het wel. Tussen de fotograaf die mijn vriend de tandarts voor €200 wilde helpen en mij als professionele fotograaf zit nog wel een behoorlijk verschil.
Ik kwam ergens de uitspraak tegen dat ‘een expert is iemand die meer dan 10.000 uur heeft besteed aan een onderwerp.’ Dat is misschien wel de beste samenvatting van het bovenstaande. Dat komt neer op 5,2 jaren — als je er fulltime mee bezig bent. De keuze is aan u. Als u nog steeds zaken wil doen met een amateur, klik dan hier. Alle anderen mogen hier klikken. 🙂
PS. wilt u meer weten over wat professionele fotografen gemiddeld kosten en verdienen, kijk dan hier. Het zal u snel duidelijk worden: als ik veel geld had willen verdienen… was ik wel tandarts geworden.
Soms kom je een situatie tegen die zich niet zo makkelijk (of snel) laat fotograferen. Een situatie waarin een mooie zaal sterk wordt verlicht van buiten door fel tegenlicht. Met het menselijk oog kun je de dingen nog redelijk onderscheiden, maar de (overigens uitstekende) digitale camera’s van vandaag-de-dag kunnen zoveel licht en contrast niet goed aan. Om het niet-technisch te stellen: het menselijk oog kan bijna 2x zoveel zien in een situatie die van volledig wit naar volledig zwart gaat.
Daar is wel een oplossing voor. Die oplossing heet HDR fotografie. HDR staat voor High Dynamic Range. In HDR fotograaf neem je meerdere beelden van een dergelijke situatie, steeds met een andere sluitertijd. Die leg je in de nabewerking over elkaar heen en vervolgens maakt een HDR programma er een mooi gemiddelde van.
HDR fotografie is niet zo makkelijk. Het is niet een kwestie van klik-klik-klik. Het vraagt om een zorgvuldige en rustige aanpak — en om geduld in de nabewerking. HDR kan gemakkelijk kunstmatig lijken. Ook verschijnen er steeds nieuwe software pakketten op de markt en die kunnen steeds meer en steeds beter mooie foto’s maken.
Hieronder enkele foto’s die ik vandaag maakte tijdens een opdracht in een verzorgingstehuis. In elk van deze situaties gold dat als ik een foto maake waarin de zaal goed belichtte, de ramen volledig overbelicht (lees: wit) waren. En als ik het licht van buiten goed regelde in de camera, was de camera volledig onderbelicht. De foto bovenaan deze post is misschien het duidelijkst: het was onmogelijk om deze ruimte goed te belichten en ook nog iets te zien van buiten. Het menselijk oog kan dat licht binnen en dat licht buiten uitstekend combineren in één beeld, maar de camera kan dat niet.
Zoals altijd: klik op de foto om ze groter (en scherper) te zien. Zelf ben ik best gelukkig met de resultaten — maar ik ben benieuwd naar jullie reactie!
Ik ben bezig mijzelf meer toe leggen op het maken van treffende portretten. Het maken een goed portret is veel meer dan “kijkt u maar even hier… en <klik>”. Ik ben daarbij bijzonder gecharmeerd van zwart/wit. Hier zijn enkele portretten die ik de afgelopen twee weken maakte.
Zoals altijd: u kunt op de foto’s klikken om ze beeldvullend te zien. Ze zijn dan iets scherper en u kunt er op uw gemak doorheen klikken.
