Vorige week heeft de rechter uitspraak gedaan in een rechtszaakzaak over auteursrecht die ik had aangespannen tegen een partij in het zuiden des lands. Deze partij had zonder toestemming een foto van mij gebruikt op hun commerciële website.
Het betreft een foto die ik een aantal jaren geleden maakte. Af en toe google ik eens op mijn foto’s, en zo kwam ik dit beeld tegen op een website waar hij niet hoorde. Uiteraard was mijn watermerk er afgeknipt.
Ik heb de partij in kwestie een brief gestuurd, waarin ik stelde dat hun publicatie van mijn foto inbruk op auteursrecht was, en hen een schikkingsvoorstel deed. Dit is een standaardbrief, opgesteld door de advocaten van de NVJ (Nederlandse Vereniging van Journalisten).
EVEN EEN STAPJE TERUG
Wat me verrast heeft is hoe emotieloos dit traject was
Ik schrijf dit blogje zodat u weet hoe zo’n proces in elkaar steekt. Misschien goed om even een stapje terug te doen. Als deze partij mij had benaderd of ze mijn foto mochten gebruiken had ik ze een kostenvoorstel gedaan. Maar ze hebben mij dus niet benaderd, en dus kregen ze toen ik de inbreuk in de gaten kreeg een schikkingsvoorstel. Zo’n schikkingsvoorstel is flink hoger dan het bedrag dat ik in eerste instantie voorgesteld zou hebben.
Tot nu toe is de eerste reactie op zo’n voorstel er altijd een van protest geweest. Dit weet je van te voren en daar moet je even doorheen. Vervolgens komt dan doorgaans betaling van het voorgestelde bedrag — soms onder protest, soms met excuses. Men heeft dan juridisch advies ingewonnen en in de gaten gekregen dat ik volledig in mijn recht sta en men bij de rechter geen enkele kans heeft. Dat de kosten door het proces heen alleen maar toenemen zal ook een rol spelen.
Maar deze partij ging vol in de verdediging. Hij meende de foto gewoon te mogen gebruiken. Ik stuurde een tweede brief, waarop hij mij verbood om nog verder contact met hem te zoeken.
Toen heb ik de zaak uit handen gegeven aan de advocaten van de NVJ. Ik ben als professioneel fotograaf aangesloten bij DuPho (de branche vereniging van Nederlandse Professionele fotografen) die een nauwe samenwerking met de NVJ heeft. De advocaat heeft weer een schikkingsvoorstel gestuurd, om toch vooral duidelijk te maken dat dit wel een serieuze kwestie was. Omdat ook hier niet positief op werd gereageerd, hebben we besloten er dus maar een rechtzaak van te maken.
TOCH SPANNEND
Ik stuur elk jaar een aantal brieven over inbreuk.
Je komt niet in zo’n rechtszaak terecht als je probeert er samen uit te komen. Je komt in een rechtszaak terecht als je stelselmatig niet thuis geeft
De verdediging van de tegenpartij was dat hij de foto op Facebook gevonden zou hebben, en dat ‘alles wat je op Facebook vindt, vrij gebruikt mag worden’. Hij verwees daarbij naar de algemene voorwaarden van Facebook. Mijn tegenargument was heel eenvoudig: deze foto is van mij; ik heb hem nooit op Facebook geplaatst (wel op mijn website); en bovendien, wat je op Facebook vindt mag je op Facebook delen, maar over gebruik van foto’s buiten facebook gaan de voorwaarden van Facebook niet. Niet een erg sterke verdediging van de tegenpartij dus — maar goed, je moet maar afwachten of de rechter het ook zo ziet.
OP ALLE FRONTEN GELIJK GEKREGEN
En nu heeft de rechter uitspraak gedaan. Mijn advocaat stuurde me het vonnis en wat blijkt: ik heb op alle fronten gelijk gekregen. De rechter maakt de verdediging met de grond gelijk en geeft de tegenpartij opdracht het hele gevorderde bedrag binnen enkele dagen over te maken. Let wel: omdat de juridische kosten erbij zijn gekomen is dat bedrag nu weer een flinke stap duurder geworden.
En zo komt aan dit avontuur een goed einde. Ik maak de stap naar de rechter niet met plezier, maar het nodig is zal ik er er niet voor terugdeinzen. Ik doe dit om mijn eigen werk te beschermen, maar ook mijn opdrachtgevers: waarom zouden ze mij veel geld betalen voor goede fotografie, terwijl anderen zonder verdere kosten of toestemming mijn foto’s kan misbruiken?
ENKELE OBSERVATIES
Ik schrijf regelmatig over auteursrecht. Ik doe dat om twee redenen: enerzijds wil ik professionele fotografen aanmoedigen om serieus met hun auteursrecht om te gaan, en anderzijds wil ik mijn publiek ervan doordringen dat foto’s auteursrechtelijk beschermd zijn. Ongeoorloofd gebruik van een foto kan een serieus probleem worden.
Maar de gang naar de rechter had ik nog nooit meegemaakt. Omdat dit mijn eerste keer was deel ik enkele observaties.
Wat mij het meest heeft verbaasd is dat het hele process digitaal is geweest. Ik weet niet of mijn tegenpartij ooit in de rechtzaal is geweest, maar ik en mijn advocaat in elk geval niet. Alles ging per mail, inclusief het toewijzen van het vonnis. Wat ik, als liefhebber van amerikaanse misdaadseries, overigens wel jammer vond. Ik had toch graag een keer willen zeggen: Your honor, may I approach the bench?
De werkelijkheid stond ver af van mijn amerikaanse fantasieën. Het was eigenlijk een redelijk emotieloos traject. Het heeft me ook niet veel tijd en energie gekost. Er waren geen schreeuw-wedstrijden met een woedende tegenpartij en er waren geen slapeloze nachten. De advocaat van de NVJ heeft dit ook goed en rustig begeleid. Het contact met de tegenpartij is uitsluitend per brief geweest. Die brieven waren stuk voor stuk duidelijk, maar zeker niet onvriendelijk. Al met al was het een storm in een glas water.
Meer lezen?
- Zo serieus neemt een professioneel fotograaf zijn auteursrecht
- Snel je foto’s terugvinden op het internet
- Een typische telefoontje over auteursrecht
- Smoezen en excuses van inbreukplegers — en de juiste reactie daarop
Het allermooiste wat ik gemist zou hebben is die man die bij de tegenpartij aan de deur komt, een in de lengte gevouwen document overhandigt en zegt ‘consider yourself served’.
Good job! Of iemand nou een DVD kopieerd, een mp3tje, of een foto zonder toestemming/licentie gebruikt: Het is allemaal diefstal en identiek aan een winkel binnen lopen en je tas als kleptomaan te vullen. Jij stak terecht je hand op, en de rechter gaf jou terecht gelijk. Well done!
Goed stuk om te lezen, goed dat je door hebt gezet. Heb zelf helaas ook regelmatig met dit soort praktijken te maken, maar wordt gelukkig tot nu toe altijd zonder rechtsgang opgelost. Eigenlijk ongelofelijk dat de tegenpartij zich zo koppig heeft opgesteld, toch een vrij kansloos verhaal. Dank voor het delen van je verhaal, goed om dit als geinteresseerde mee te kunnen lezen.
Martijn, mooi dat je er wat aan hebt. Ik beschrijf het zodat we er allemaal van kunnen leren.