Fotografie van Robots: de toekomst in beeld?

De toekomst komt eraan! Robots gaan uw werk overnemen, hoor je met enige regelmaat vanuit de politiek en de media: u raakt uw baan kwijt! Het angstscenario dat u wordt voorgehouden: op een dag komt u terug van vakantie en zit er een XR3 type II achter uw bureau! Maar deze industriële fotograaf vraagt zich eerlijk gezegd af of u zich echt ongerust moet maken. De afgelopen maanden mocht ik een leuke opdracht doen voor Alpha Robotica, een toonaangevend bedrijf op het gebied van het programmeren van robots in productieprocessen. En zo mocht ik gerobotiseerde productie en logistieke processen fotograferen op een aantal locaties door Nederland heen. Ik heb mooie dingen gezien (en in beeld gebracht), maar geloof me als ik zeg dat u nog niet bang hoeft te zijn voor wat we zien in de Terminator en Blade Runner films. Hieronder enkele observaties.

 

Fotografie van grote en kleine robots

Robots zijn er in allerlei soorten en maten. Natuurlijk kwam ik ze al regelmatig tegen in mijn werk als industrieel fotograaf, maar tot nu toe waren ze altijd maar onderdeel van de achtergrond. Leuk om nu een foto-opdracht te doen waarbij robots het feitelijke onderwerp vormden.

Tijdens deze opdracht heb ik hele kleine robots gezien, en hele grote. Ik zag onder meer robots die helpen in de productie van voedsel; de fabricage van bloemenpotten; het maken van mondkapjes (ja, ja!); en het verplaatsen kaas in een kaasfabriek.  Eén ding dat ik helaas niet heb gezien is de robotica in de auto-industrie; daar hoopte ik wel op, maar dat gebeurde niet in deze opdracht.

Robots worden voornamelijk gebruikt om dingen op te pakken, vast te houden en te verplaatsen. Eenvoudige robots opereren rond 2 assen, complexe robots werken met 5 of wellicht nog meer assen. Zo maken ze snel en doeltreffend bewegingen die een productieproces helpen om snel te werken.

 

De opdracht: fotografie en video voor website

Voor Alpha Robotica heb ik een aantal opdrachtgevers bezocht waar hun programmeurs aan het werk waren. De foto’s en video waren bestemd voor de website. Ik moest portretten van hun programmeurs maken, waarbij ze aan het werk waren (alleen en met de klant). Ook maakte ik portretten van hun medewerkers kijkend in de lens. Daarbij kozen we ervoor om zoveel mogelijk een robot in de achtergrond te zien.

En uiteraard moest ik robots zelf fotograferen. Dat was best een kunst. Robots staan zelden stil (daar zijn ze niet voor bedoeld), en ze staan doorgaans achter hekken wat het fotograferen nogal bemoeilijkt. Gelukkig dat de mensen van Alpha Robotica precies wisten hoe je (op veilige manier) de beveiliging omzeilt.

Wat ik boeiend vind aan alle opdrachten die ik doe is dat je in korte tijd heel veel leert over de industrie waar je te gast bent. Zo leerde ik de voornaamste merknamen kennen van Robots: Fanuc, ABB, Staubli. En ik leerde dat je een robot kunt besturen met een Teach Panel.

 

Observaties over de toekomst

Als industrieel fotograaf mag ik meerdere keren per week kijken op plaatsen waar de gewone burger niet komt. Ik heb het voorrecht dingen te zien die u niet ziet. Hoewel ik onder de indruk ben van de bewegingsmogelijkheden en doeltreffendheid van robots, ben ik niet onder de indruk van de mate waarin ze in staat zijn mensen te vervangen. Ja, ze pakken dozen beter en sneller in — maar bij elke robot die ik heb gezien staat nog steeds één of meerdere mensen: om te programmeren, om een oogje in het zeil te houden, en om de dingen die fout gaan even te corrigeren.

Ik weet dat ze bij Boston Dynamics robots maken die kunnen springen en rennen en dansen. En ik geloof ook wel dat er op termijn soldaatrobots komen; maar de snelheid waarmee u en ik vervangen gaan worden door robots; dat zie ik gewoon niet zo. Ook de zorgrobots en onderwijsrobots die ik eerder fotografeerde leken mij meer op veredelde poppen dan op de technologische superwonderwezens die uw baan als leraar of verpleegster gaan inpikken.

Ik vraag me wel eens af of het beeld dat ons wordt voorgehouden over de toekomst, wel klopt. Ik moet altijd denken aan de film ‘Back to the Future II’ uit 1989. In die film reist de hoofdpersoon, Marty McFly, naar de toekomst. Hij landt in het jaar 2015. Daar zien we vliegende auto’s en schoenveters die zichzelf vastknopen. Ingenieuze dingen — maar intussen is het 2021, en is er van al die mooie dingen nog niks terecht gekomen.

 

Ik fotografeer de toekomst — zoals hij er nu uitziet

Hetzelfde geldt voor geautomatiseerd verkeer. Ik weet dat ze bij Tesla best ver zijn met zelfrijdende auto’s. Mijn Volvo kan zichzelf ook zich bijsturen om binnen de rijbanen te blijven en zijn snelheid aan te passen aan het verkeer. Dat zijn mooie dingen, natuurlijk. Maar alweer een tijd geleden mocht ik een project fotograferen waarbij allerlei partijen in het verkeer probeerden hun systemen op elkaar aan te sluiten, zodat betere doorstroming ontstond. Bleek ongelofelijk ingewikkeld. Die ontwikkelingen staan nog in de kinderschoenen. Het duurt echt nog wel even voordat een systeem het verkeer regelt ende doorstroming maximaal efficiënt wordt.

Dus als u al dacht op een strandstoel te kunnen gaan liggen terwijl een robot uw werk voor u doet, dan ben ik bang dat u nog even moet door ploeteren. Persoonlijk ben ik daar alleen maar blij om: ik vind het fotograferen van dit soort boeiende industrieën zeer interessant en uitdagend. Ik moet er niet aan denken dat er een dag komt dat u zegt: we hebben je fotografie niet meer nodig, Rogier, want we schakelen nu een robot in! (Op de grootste fotobeurs ter wereld vroeg ik mezelf in 2018 al af: of ikin de toekomst een verhuurbedrijf van fotograferende robots zou worden – I don’t think so).

Tot zover mijn observaties. Binnenkort weer een blog uit een andere boeiende industriële sector. Of, om het af te sluiten met een citaat uit een bekende Robot film: Hasta la Vista, Baby — I’ll be back!

Meer van mijn industriële fotografie ziet u hier! Hieronder een aantal beelden uit deze opdracht. U kunt op alle beelden in dit blogje klikken om ze groter te zien.