Gisteravond organiseerde Dupho een boeiende ontmoeting voor fotografen over het thema ‘rechtenvrij?’ Aanleiding is dat wij fotografen veel te maken hebben met opdrachtgevers die bijna niks voor een foto willen betalen, en wel hele mooie foto’s willen waarmee ze alles mogen doen. Regelmatig krijgen we zogenaamde wurgcontracten aangeboden: als je voor ons wil werken, is de boodschap, is het slikken of stikken.
Het was een boeiende avond met uitstekende presentaties en een stevige en zeer relevante discussie. Ik ging weg met de volgende takeaways:
- Alle fotografen worstelen met klanten die veel voor weinig willen. Onderhandelen op de prijs is het goed recht van de klant, en hoort gewoon bij ondernemen. Je moet daar als fotograaf niet door verbaasd zijn en leren dat spel goed mee te spelen.
- De professionele fotograaf weet wat hij waard is en is dus rustig bereid nee te zeggen tegen een onzinnig aanbod. Klanten vertellen mij wel eens dat ik ‘de enige fotograaf ben die zo moeilijk doet over rechten,’ maar alle aanwezige fotografen gisteravond houden met regelmaat de poot stijf. Dit is een eenvoudig truukje van opdrachtgevers waar je niet in moet tuinen.
- Er zijn in deze markt veel beunhazen en weekend-warriors aktief die graag laten zien dat ze voor grote klanten als KLM en H&M werken. Ze leveren hun werk gratis of voor bodemprijzen omdat ze denken dat deze ‘exposure’ hen zal helpen ooit professioneel te worden. De realiteit is dat je op deze manier nog steeds geen bedrijfsvoering kunt opbouwen, en dat de kwaliteit zo bedroevend slecht is dat deze klanten verdwijnen zodra er nrmale prijzen voor je beeld betaald moet worden.
- Als de keuze is tussen ‘slikken’ of ‘stikken’, zal de professionele fotograaf kiezen voor ‘stikken’. Dat is de enige manier om je bedrijf op te bouwen. Kies je ervoor om een wurgcontract te slikken, dan teken je je eigen doodvonnis. Kies voor ‘forget it’ en ga op zoek naar klanten die wel de waarde van je werk kunnen inschatten. Het gevolg is dat dergelijke opdrachtgevers alleen nog maar gebruik kunnen maken van inferieur en oninspirerend beeld — waardoor hun verkoop- en abonnementcijfers nog verder dalen. Mooi beeld verkoopt; slecht beeld beeld is een belediging voor de lezer.
- Fotografen doen er goed aan in een vroeg stadium van het offertetraject duidelijk te krijgen hoe serieus de klant is. Is deze opdrachtgever op zoek naar ‘hoe betaal ik zo weinig mogelijk’, verwijs hem zo snel mogelijk naar een duidelijk overzicht van je prijzen en ga door met je serieuze klanten. Eindeloos heen en weer mailen en bellen is pure tijdsverspilling.
- Je maakt als fotograaf ook je eigen markt. Hoe meer je ‘ja’ zegt tegen opdrachtgevers die alleen maar de laagste prijs zoeken, hoe meer je bedrijfsvoering er vol mee komt te zitten. Zeg nee, en vul de ruimte die hierdoor ontstaat met leuke klanten die wel respect hebben voor jou als vakman. Het is zeker mogelijk een bestaan als fotograaf op te bouwen, maar als je geen ‘nee’ kunt zeggen lukt dit nooit. De kamer zat gisteravond vol met fotografen die deze ervaring deelden.
Tijdje terug had ik deze van een 3e partij na een event. In eerder contact waarin werd gevraagd of ze de foto’s konden krijgen (voor gebruik nieuwsbrief, website, FB, etc.) en ik een voorstel had gedaan als pakketprijs voor een serie beelden. Dat vonden ze al vreemd omdat er “toch al voor de foto’s was betaald door ….”
Deze is echt hilarisch! ???
“Na overleg met mijn collega blijkt dat wij geen toestemming hebben gegeven voor het maken van foto’s van onze acteurs. Nu zijn die foto’s wel gemaakt en ook al verspreid naar o.a. het personeel van ‘bedrijf x’.
Het gaat om deze foto’s: ..-..-..-..-..-..-…-.. en ….
Het lijkt me dan niet echt realistisch dat wij moeten betalen voor iets dat onrechtmatig van ons genomen is.
Daarom wil ik je graag vragen om de foto’s waar onze acteurs opstaan (bovengenoemd) naar mij toe te sturen.
Dankjewel!”
Ik heb dus maar gemeld dat ik de beelden op basis van het portretrecht zou vernietigen uit archief en mijn opdrachtgever zou vragen hetzelfde te doen. ???
Best wel jammer dat ook hier weer eens de link gelegd word tussen niet professioneel en slecht werk. Een naar kenmerk van fotografen die zichzelf progessioneel noemen.
Je moet het me maar niet kwalijk nemen, Jan. Het afgelopen jaar kwam ik tot de conclusie dat driekwart van mijn nieuwe klanten bij me kwam omdat ze gefrustreerd waren met de foto’s die ze van hun huidige fotograaf kregen. Dat was in bijna alle gevallen een ‘weekend-warrior’, of iemand die het er een beetje bij deed — maar zich dan wel uitgaf voor professional. Beelden om te huilen; service waar de honden geen brood van lusten. Dergelijke mensen geven mijn beroepsgroep een slechte naam. Jammer dat je er niet tegen kan als ik dat duidelijk zeg, maar dat maakt me eigenlijk weinig uit. Als professionele fotograaf kan ik alleen maar vrij duidelijk zijn: er zijn professionals, en er zijn amateurs. You pay peanuts – you get monkeys.
Eigenlijk zeg je dat je knoeiers en goede fotografen hebt. Heeft met professioneel zijn helemaal niks te maken. Grote onzin dus.
Lees het verhaal van Narda van ’t Veer over excelleren in fotografie en leer!
Geloof in je eigen kracht
Onafhankelijk zijn en maximale kwaliteit leveren
Helaas voor de leek lijken alle DLSR toestellen op elkaar…
Boeiend verhaal… als serieuze vrije tijds fotograaf moet je ook eerlijk zijn in wat je wel en niet kunt…. heb jouw fotografie en foto’s vorig jaar voor het eerst mogen bewonderen – 100% KLASSE!
En moet zeggen dat ik héél goed begrijp als ‘weekend warrior’ wat je bedoelt – nee zeggen is een kunst… wat ik me dan wel afvraag wat zijn goede tarieven voor stockbeelden of in opdracht werken voor..
Enfin mooie inspirerende blog! Dank voor het delen.
‘Weekend warrior’ Dave