“Volg je passie!” is een slecht advies

Met grote regelmaat lees ik allerlei (vast goedbedoelde) adviescollumns voor fotografen en ondernemers. Het advies komt altijd hier op neer: volg je passie! Ook tijdens workshops over ‘de fotograaf als ondernemer’ klinkt dat advies met grote regelmaat. Het is helder: men gelooft dat als je je passie volgt, je vanzelf succesvol wordt!

En succes is iets dat we allemaal zoeken. Zeker in deze tijden van economische crisis waarin velen (waaronder ikzelf) worstelen met de vraag: hoe bouw ik een goedlopend bedrijf als fotograaf op? Hoe houd ik mijn hoofd boven water? Hoe kom ik aan meer en betere opdrachtgevers? Volg je passie! is steevast het advies.

Columns en seminars met het advies volg je passie! zijn er 13 in een een dozijn. Natuurlijk wordt het advies nog wat meer uitgewerkt: doe alleen datgene wat je leuk vindt, en snij de rest weg! Waarom? Je hebt er toch geen passie voor! Opdrachtgevers weten niet wat ze aan je hebben als je veel dingen doet; maar als je één ding doet weten ze dat ze daarvoor jou moeten bellen!

Klinkt logisch, niet? Mensen met passie werken harder, leren meer, laten zich bij teleurstelling niet uit het veld slaan. Opdrachtgevers hebben liever iemand met passie dan, laten we zeggen, iemand zonder passie. Als je je passie volgt, wordt je vanzelf beter, bekender, gewilder…

En toch vind ik het al lange tijd de grootste onzin. Echt waar: klink-klare nonsens. Denk zelf na: in de afgelopen jaren hebben we veel nieuwe fotografen gezien. Het waren mensen die vanwege de crisis bij hun werkgever werden wegbezuinigd, en zich toen geconfronteerd zegen met de vraag: wat nu? Wat is je passie? werd hun toen gevraagd. Nou, ik hou van fotografie… Dan moet je passie volgen en fotograaf worden!

De realiteit is echter dat er in Nederland 11.000 fotografen zijn, en de vraag naar fotografie stijgt niet. Ik durf er een lief ding onder te verwedden dat die 11.000 bijna allemaal zullen zeggen dat ze aan fotografie zijn begonnen ‘vanuit passie.’ Maar er is geen enkele kans dat we het allemaal gaan maken. Hoeveel passie we ook mee brengen.

Mijn stelling, dat volg je passie! een slecht advies is, is niet populair. Vandaag vond ik echter een briljant artikel van Scott Adams in The Wall Street Journal, waarin hij precies hetzelfde zegt. Scott Adams is de geestelijke vader van Dilbert – en iemand die wel iets weet van zaken doen.

Hij zegt het volgende: passie is meer een gevolg van succes dan een oorzaak van succes. Als je genoeg tegenslag hebt ervaren verdwijnt je passie vanzelf. Maar hoemeer succes je ervaart, hoe meer de passie toeneemt.

Dan doet hij een interessante uitspraak:

you want the grinder, not the guy who loves his job.

Een grinder is iemand die hard werkt. Die weet wat het is om door te zetten. Dan denk je misschien ‘dat is toch passie?’, maar dat is het niet. Doorzettingsvermogen is een kwestie van karakter. Ik ken genoeg fotografen die passie te over hebben — maar toch geen succes, omdat ze om 5 uur de boel op slot doen en zeggen ‘morgen weer een dag. Die op vakantie gaan en de camera thuis laten. Die denken ‘het is wel genoeg geweest’.

Ik ken ook succesvolle fotografen – maar die werken zonder uitzondering keihard, in het weekend, ‘s avonds, ‘s nachts… als de klant iets wil, dan zorgen ze ervoor. En als er dan even een rustig moment is denken ze niet ‘tijd om te ontspannen’, maar doen ze nog even een cursus; orienteren ze zich op nieuwe mogelijkheden, of doen ze vrij werk. Echt waar: die fotografen hebben meer dan passie; ze hebben karakter. En daarin zit het verschil.

Lees het artikel van Scott Adams hier. Hij zegt nog veel meer interessante dingen…

11 thoughts on ““Volg je passie!” is een slecht advies”

  1. Het is gewoon heel simpel:

    Wil je verkopen? Dan maak je doorsnee saaie plaatjes die een zo groot mogelijk publiek aanspreken. Dan ben je als fotograaf inwisselbaar met bv een loodgieter. Het is gewoon werk om de huur te kunnen betalen.

    Ben je geinteresseerd in fotografie en wil je mooie dingen maken? Zet het geldverdienen dan maar uit je hoofd en neem er een bijbaan bij.

    1. Nee Juan, dat vind ik te makkelijk. Ik onderscheid tussen commerciele fotografen en kunstzinnige fotografen. Commerciele fotografen horen wat de opdrachtgever wil communiceren en maken daar het best mogelijke beeld bij. Kunstzinnige fotografen hebben een beeld voor ogen dat ze willen maken, maar moeten maar afwachten of iemand daar geld voor geeft. Maar om te stellen dat commerciele fotografen saaie plaatjes maken en kunstzinnige fotografen de interessante plaatjes is volgens mij onzin: ik zie beelden van kunstzinnige fotografen waar niks aan is en beelden van commerciele fotografen die superspannend zijn. Overigens geldt het advies van deze blogpost dat passie niet inwisselbaar is voor gewoon hard werken, voor beide types!

  2. Interessant stuk! Zo heb ik laatst nog een gesprek gehad met iemand over het feit dat veel creatieve ondernemers, waaronder fotografen, gaan ondernemen met als veronderstelling dat ze alleen maar goed hoeven te zijn in hun vak. Ze beseffen vaak niet dat ondernemen ook weer een vak apart is, en dat dat inderdaad naast passie ook heel veel hard werken vergt.

  3. Wauw… als ik vandaag slecht in mijn werkvel gezeten had was ik compleet overtuigd geweest van dit artikel. Als ik er langer over nadenk, nee, eigenlijk ook niet! Ook ik vind het “volgen van je passie” erg 2012.
    Maar elke succesvolle fotograaf weet allang dat het niet alleen maar om passie draait maar ook om het bij de juiste personen te ventileren. Als je “gepassioneerd” fotografeert maar netwerken vervolgens kei moeilijk vind dan heb je al een probleem. Dan zitten je grootste fans tussen je vrienden en familie en heb je op de lange termijn het nakijken. Nee, we kunnen niet allemaal “succesvol” zijn. Alhoewel, je perceptie over deze term kan natuurlijk verschillen. Het is denk ik vooral belangrijk dat je de juiste mensen treft die je kan en wil overtuigen van waarom je iets doet. In deze tijd ontkom je er niet aan dat je ook opdrachtgevers treft die dezelfde creatieve handtekening bij meerdere fotografen zien (al is een daarvan hun neef) en dan gewoon een keuze maken op basis van bv. budgettaire redenen. Volgende keer beter, hoe zuur ook. Als je het commercieel wilt maken dan is het zoals Sabine eerder zei heel hard werken en daar hoort netwerken en in de gunst vallen zeker bij.

  4. Als ik zo onbescheiden mag zijn, ik ben dik tevreden met mijn hoeveelheid werk als studio-, en reportagefotografe. Echter ik doe gewoon de deur om 6 uur dicht, neem inderdaad een simpele (of soms geen camera) mee op vakantie, werk bij hoge uitzondering ‘s avonds – maar zeker niet ‘s nachts – en ik heb ruimschoots voldoende tijd om me te ontspannen door middel van sport. En toch ben ik een fotografe vol passie en dat wordt ook regelmatig door mijn klanten bevestigd. Mijn werk is mijn passie en blijft mijn passie; juist omdat ik mijn werk heel bewust doseer daar ik mijn gezondheid en gezin op de eerste plaats zet. Dat is waar het leven uiteindelijk om draait. Wat heeft een opdrachtgever aan een fotograaf die binnen no time aan een burn-out zit omdat hij overdreven hard en non-stop altijd moet werken? Een mooie uitspraak van Paul Huf destijds ; Van je hobby (passie) je werk maken is leuk, maar wanneer je werk je hobby (passie) blijft, dat is pas een prestatie. Was getekend een zeer tevreden en gepassioneerde fotografe en mijn motto: Don’t dream your life, live your dreams.

    1. Mariska! Leuk van je te horen!
      Ik denk dat alle mensen die mij horen zeggen dat ‘passie’ niet bewlangrijk is, mijn blog, en het artikel van Scott Adams (!) beter moeten lezen. Wat ik zeg is dat ‘passie alleen’ onvoldoende brandstof is, zeker in moeilijke tijden. Passie is meer een gevolg van succes and een oorzaak. Mooi om te lezen dat bij jou de zaken (ook) goed gaan; maar ik denk eigenlijk dat je een behoorlijke doorzetter bent. Ik zie om me heen ook fotografen die veel passie hebben toch in moeilijkheden raken — en dan niet het doorzettingsvermogen hebben om het gevecht aan te gaan. Dus: passie matters, maar doorzettingsvermogen matters more – much more!

  5. Waarheid als een koe Rogier. Passie is alleen ook brandstof voor al het andere dat nodig is om succesvol te zijn in je business. Zonder die passie gaat het zeker niet lukken. Maar lukraak roepen: volg je passie, zal in de meeste gevallen op een teleurstelling uitsdraaien, omdat er veel meer bij komt kijken.

    Overigens complimenten voor jouw blog. Goed bezig!

  6. Een sterk staaltje schrijfwerk wat mij betreft Rogier en sluit me hier in grote lijnen bij aan! Maar, wanneer is het wel gerechtvaardigd/verstandig te gaan fotograferen als jonge, leergierige en absoluut ambitieuze fotograaf? Ik onderschrijf jouw gevoel dat er van die 11.000 fotografen in Nederland velen zijn die het vanuit passie doen maar bv weinig kaas hebben gegeten van ondernemen of echt goed fotograferen. Het is dan ook nogal makkelijk jezelf ‘fotograaf’ te noemen – iets waar ik zelf heel voorzichtig in ben. Mijn vraag komt echter voort uit het voorbeeld wat ik mijzelf regelmatig voorhoud. Wanneer is het wel een juiste stap om iets naar een hoger plan te tillen? Ik heb de ‘mazzel’ alles behalve te worden wegbezuinigd in mijn huidige werk. Natuurlijk heb ik passie voor fotografie maar heb 4 jaar lang vanuit die passie als hobby gefotografeerd. Sinds 2013 pas doe ik dit voor een aantal vaste organisaties die mij graag terug zien als fotograaf. Ik werk keihard om hun meest bijzondere contactmomenten vast te leggen en kwalitatief goede foto’s te schieten, daarnaast maak ik door het fotograferen werkweken van 60 uur. Waarom? Omdat dit is wat ik denk te willen. Vanuit mijn achtergrond vind ik het fotograferen van shows, concerten, evenementen, etc. het leukste wat er is, maar is dit genoeg? Ik kan er nu nog niet van leven en dat hoeft ook niet. Echter die ambitie en drive is er wel maar loop regelmatig tegen de vraag aan, wanneer is het juiste moment het naar een hoger plan te tillen? Interessant vraagstuk denk ik zo. Maar in de basis, nee, passie is niet voldoende!

    1. Hoi Floris,
      Dank je voor je reactie — en wat een leuke en goede reactie! Uitstekende vraag.
      Ik denk dat een gedeelte van mijn antwoord ook in de blogpost (en het artikel van Scott Adams) terug te vinden is: maak de stap als je niet alleen passie hebt, maar ook weet dat je ‘the grinder’ bent, dat wil zeggen ‘de doorzetter’! Kijkend naar wat je over jezelf schrijft zou mijn oordeel zijn dat dat bij jou wel snot zit: jij bent een grinder!
      Blijft de vraag wat het geschikte moment is om over te stappen. Dat kan ik niet voor jou bepalen. Maar ik zou het volgende zeggen: 1. doe de noodzakelijke investeringen voor je begint. 2. Bouw een beetje financiele reserve op. 3. Bouw een groeiende kring van opdrachtgevers en laat hun weten dat ‘het moment er aan komt’. 4. Wacht niet te lang. Zo lang je ook nog een normaal betaalde baan hebt waar je goed verdient zul je elk jaar een beetje meer wennen aan een levenstijl die je misschien als fotograaf niet kunt handhaven. Hoe langer je wacht, hoe moeilijker het wordt!
      Ik hoop dat dit je vraag een beetje beantwoord. Ben heel benieuwd naar hoe dat zich verder bij jou gaat ontwikkelen!

  7. Angelique Cornelissen

    Misschien wordt dit een zure reactie 😉 Maar bij mij is de drive om te fotograferen eventjes weg…..geen energie…(komt wel weer terug) toch schrik ik ervan omdat fotografie voor mij ‘altijd’ een uitlaadklep/oplader is geweest…. Misschien ook een persoonlijk stukje….maar ik erger mij ook aan de hedendaagse beeldcultuur…. En tja als out of the box denker…..kan dat weleens moeilijk zijn…

    Ik ervaar het (vooral mainstream) hoe platter de foto….hoeveel meer waardering…Persoonlijk zoek ik altijd de uitdaging in het kunstzinnige en altijd op zoek naar bijzondere composities….. Maar idd passie wil niet altijd alles zeggen….Fotografeer al vanaf mijn twaalfde en altijd de drive en passie gehad….En meestal met beperkte middelen…. tweedehands camera’s en lenzen… ook oudjes…..toffe foto’s mee gemaakt… en wedstrijdjes gewonnen… 😉 Daar haalde ik mijn passie uit…. met een oude camera toch iets weten neer te zetten……

    Helaas is dat nu geblokkeerd bij mij… vraag mijzelf af…. heeft het met passie te maken……waar komt het vandaan… ? Ik zie het ook in mij werk terug….. minder passie 🙂 dus eventjes pauze…..:) (daarna weer gas op die lolly…) Ben meer iemand die met haar hart foto’s maakt…. dus totaal niet geschikt om een toko op te bouwen……;)…

    Heb ook nog kunstacademie gedaan…. dus maar weer eens eventjes …..mijn focus op andere kunst….. Wat ik wel jammer vind…. dat in de hedendaagse beeldcultuur je veel fotografen ziet voorbij komen met eenheidsworst….. of elkaar na fotograferen…… Als iemand 1 bijzondere compositie of locatie… post…. zie je meteen kort daarna …. allemaal dezelfde foto’s voorbij komen…. Ik vind dat zo jammer….! Misschien zie ik het verkeerd…. maar vroeger zag je meer diversiteit onder de fotografen…. en lag de uitdaging meer in het zoeken naar andere stijlen en composities…. (effe lastig om zo snel uit te leggen…..) Vraag mijzelf af hoe jullie hier tegenaan kijken..,.,, ??? Want kan natuurlijk ook zijn dat ik momenteel in een ‘hele’ zure periode zit (LoL)

    Op het moment voel ik geen passie als ik naar mijn camera kijk…… en het voelt als een blok aan mijn been als ik de camera meeneem….Zelfs als ik iets bijzonders zie …. niet de drive om de camera te gebruiken……Vraag mijzelf af……Iemand hier ook ervaring mee/herkenbaar ? Weet van mijzelf als ik weer iets heel tofs ontdek…. komt dat wel weer terug…..meestal is het dan ook met verrassende resultaten…… Maar deze keer duurt het toch wat langer…. ach ja misschien ook wel de leeftijd… 😉 Ik laat het hierbij….. anders ga ik wel enorm off-topic…… Maar wat ik wil zeggen: ik mis het toch wel hoor……. De passie 😉

    1. Hoi Angelique…
      Sorry voor de hele late reactie………….. Leuk dat je reageert ………….. Wat jammer dat je geen passie meer voelt ………….. Hopelijk voor je komt dat weer terug …………..! Maar ik vraag me af ………….. of je mijn blogpost überhaupt wel gelezen hebt ………….. want de strekking van mijn blogpost ………….. was ………….. juist dat passie veel minder belangrijk was dan veel mensen suggereren ………….. Dat passie juist komt als je vanuit een stukje mentaliteit de keuze maakt ………….. ergens voor te gaan…………… Dan volgt de passie waarschijnlijk ………….. vanzelf wel.
      Als ………….. je je nu afvraagt ………….. waarom ik zoveel puntjes ………….. in mijn antwoord heb ………….. is dat omdat jij dat ook doet ………….. 🙂
      Succes en vastbeslotenheid toegewenst!

Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *