Over de prijzen van fotografie

If you think it’s expensive to hire a professional, wait till you hire an amateur.
— Red Adair

Ik schrijf dit blogje voor alle mensen die mij te duur vinden. Met zekere regelmaat zijn er mensen die enigszins geschrokken reageren op mijn prijs: ‘oh, dat is meer dan ik had verwacht’ en ‘daar schrik ik van’. Ze verwachten duidelijk minder te betalen dan de prijzen die ik noem.

Deze week werd ik opgebeld door een dame die ‘diverse portretfoto’s’ van zichzelf nodig had, in de studio gemaakt op verschillende achtergronden. De foto’s moesten ‘enigszins bewerkt worden’ om haar wat jonger en fruitiger voor de dag te laten komen. Ze had donderdag tijd, en kon het dan in 1,5 uur?

Ik zei ja en vroeg er €250 voor. Ik weet uit ervaring hoeveel tijd er in zo’n opdracht gaat zitten en wilde eigenlijk meer vragen, maar vermoedde dat dat teveel zou zijn. Maar ook op de prijs die ik noemde was ze al verontwaardigd; dat was ‘belachelijk duur’. Ze dacht zelf aan een paar tientjes. Waarmee ik vriendelijk afscheid van haar nam.

Ik schaam mezelf niet voor mijn prijzen. Ik ben niet de goedkoopste fotograaf — en ik heb ook geen enkele ambitie om dat te zijn. Ik ben serieus, werk met serieuze apparatuur en stop veel tijd in training en nabewerking. Natuurlijk zijn er goedkopere fotografen dan ik (overigens ook duurdere) — en met een beetje zoeken vindt u misschien wel iemand die het voor de helft van mijn prijs (of nog minder!) wil doen.

Nare gevolgen

Het is waar: in deze markt werken relatief veel fotografen tegen lage tarieven. Dat heeft twee nare gevolgen die ik regelmatig tegenkom. Enerzijds ontmoet ik bijna wekelijks opdrachtgevers die voor een goedkope fotograaf kozen en naderhand ontevreden zijn met het resultaat.  Iedereen kan 10 goede foto’s op een website zetten, maar dat betekent niet dat iedere fotograaf ook met uw opdracht uit de voeten kan! Goedkoop blijkt maar al te vaak toch duurkoop te wezen.

Anderzijds ontmoet ik, ook heel regelmatig, fotografen die ver onder hun kostprijs werken en de boel niet kunnen bolwerken. Professional photography is about more than ‘making money – it’s about making a living! Ik ken fotografen die denken dat ze aan €1500/maand genoeg hebben — totdat de belastingdienst langskomt… en over de toekomst en over iets als pensioen denken ze al liever helemaal niet na!

Wat moet een fotograaf kosten?

Fotografen zijn er natuurlijk in alle soorten en maten. Net als auto’s, huizen, kleding, en soorten brood heb je goedkope types, gemiddelde types en dure types. Je hoeft geen BMW, Audi of Mercedes te kopen — maar die zijn wel sneller, sterker, mooier, comfortabeler en gaan langer mee. Daar zit de innovatie en de kracht. Met een Fiatje trek je minder bekijks! En ‘bekijks’ is nou net waar het bij foto’s wel om gaat!

Rekent u even mee?

Opdrachtgevers die mij ‘te duur vinden’ maken de fout te denken dat ze alleen betalen voor mijn camera en een uurtje van mijn tijd. Waarom dan zo’n ‘hoge’ prijs rekenen? Ze hebben zelf een camera die €500 heeft gekost, dus wat zal die van de fotograaf kosten – €1500? Dus als we die even huren voor een uurtje of twee, dan moet dat toch geen honderden euro’s kosten?

Ik zet even wat dingen voor u op een rijtje. De kosten van een professionele fotograaf zijn ondermeer:

  • Apparatuur
    Mijn camera kost wel iets meer dan €1500 — namelijk €6000. En dan heb ik het nog niet over de lenzen (daar zitten de werkelijke kosten). Als ik u kom fotograferen komt er een tas mee waar u een redelijk luxe auto voor zou kunnen kopen… Zo neem ik niet één, maar twee camera’s mee. Zodat, als er één dienst weigert, ik gewoon door kan gaan. Dat is ‘what separates the men from the boys’ — of te wel dat scheidt de professional van de amateur.
    Feitje: de beginnende fotograaf begint met een investering van €15.000. Intussen zijn mijn zakelijke investeringen daar een veelvoud van.
  • Vervoer
    Met alle spullen die ik nodig heb is OV geen optie. In mijn auto heb ik voldoende spullen om al uw opdrachten aan te kunnen. En met die auto rijd ik 35.000km/jr.
  • Computer en software
    We hebben iets meer nodig dan een eenvoudige computer. Als ik een portret maak en even u wat slanker maak in Photoshop, creëer ik een plaatje van 500Mb… en dat doe ik op een computer die €4000+ kost. Ik gebruik een gacalibreerd scherm, zodat uw kleuren helemaal kloppen. En misschien weet u wat Photoshop kost — en dat is maar één van de software pakketten die ik gebruik!
  • Kantoor en studiohuur
    We moeten ook ergens werken. Studio’s zijn niet de kleinste ruimtes…
  • Training
    Ook hier leiden internet en digitalisering tot snelle ontwikkelingen. Je kunt niet achteroverleunen en uitgaan van business as usual.
  • PR & marketing
    Die google link waar u op klikte kostte het een en ander… Deze website scoort hoog in de Google Search Ranking — heeft u enig idee hoeveel tijd en geld daar in gaat zitten?
  • Telefoon en Internet
    Ik stuur per week zo’n 50Gb aan foto’s naar opdrachtgevers. Dan heb je een redelijke internetverbinding nodig.
  • Administratiekosten
    Ik heb een boekhouder en accountant. Ironie: niemand klaagt als de accountant €130/uur rekent – en die heeft alleen een computer, bureau en een stukje software nodig!
  • Verzekeringen
  • Abonnementen en lidmaatschapsgelden
  • Belastingen, Ziektekostenpremie’s
  • En dan de kosten van je levensonderhoud, hypotheek, vakantie, kleding, pensioenvoorziening, de opleiding en sport van de kinderen, en eventuele goede doelen die je wil steunen…

Declarabele uren

U ziet het: dat is een behoorlijke optelsom! Dat moet je dus terugverdienen met je fotografie. Nou zitten er in een week 168 uur waar dat in moet gebeuren. Vraag is hoeveel uur je werkelijk declarabel kan zijn…

Volgens de International Sosciety of Professional Wedding Photographers is de gemiddelde fotograaf 12,7% van zijn tijd daadwerkelijk aan het fotograferen. Dat vind ik wat laag, maar zelfs de beste/drukste fotografen die ik ken zijn niet meer dan 50% declarabel. De rest van de tijd zijn ze bezig met nabewerking, administratie, netwerken, marketing, printen, etc…

Die dame van dat portret vergat even dat ze ook gebruik maakt van mijn studioruimte; dat ik ook nog geruime tijd bezig ben met nabewerking; en dat ik die middag geen andere opdrachtgever meer kan helpen. De bakker kan klant na klant van dienst zijn; een fotograaf helpt gewoonlijk één klant per dagdeel.

Conclusie

Waar we het nog niet over hebben gehad is de persoon van de fotograaf zelf. In een professionele fotograaf ontmoet u een gedreven professional die jaren heeft geoefend, training heeft gevolgd, diploma’s heeft gehaald, heeft gegraven en geworsteld om zijn techniek perfect te krijgen. Veel professionele fotografen hebben, net als ik, een academische achtergrond en denkniveau. Hij is een expert: iemand die meer dan 10.000 ‘vlieguren’ heeft. U bent bij hem in veilige handen.

En nee — hij (of zij) werkt niet voor tientjes.

Over de prijzen van fotografie Read More »