Met grote regelmaat lees ik allerlei (vast goedbedoelde) adviescollumns voor fotografen en ondernemers. Het advies komt altijd hier op neer: volg je passie! Ook tijdens workshops over ‘de fotograaf als ondernemer’ klinkt dat advies met grote regelmaat. Het is helder: men gelooft dat als je je passie volgt, je vanzelf succesvol wordt!

En succes is iets dat we allemaal zoeken. Zeker in deze tijden van economische crisis waarin velen (waaronder ikzelf) worstelen met de vraag: hoe bouw ik een goedlopend bedrijf als fotograaf op? Hoe houd ik mijn hoofd boven water? Hoe kom ik aan meer en betere opdrachtgevers? Volg je passie! is steevast het advies.

Columns en seminars met het advies volg je passie! zijn er 13 in een een dozijn. Natuurlijk wordt het advies nog wat meer uitgewerkt: doe alleen datgene wat je leuk vindt, en snij de rest weg! Waarom? Je hebt er toch geen passie voor! Opdrachtgevers weten niet wat ze aan je hebben als je veel dingen doet; maar als je één ding doet weten ze dat ze daarvoor jou moeten bellen!

Klinkt logisch, niet? Mensen met passie werken harder, leren meer, laten zich bij teleurstelling niet uit het veld slaan. Opdrachtgevers hebben liever iemand met passie dan, laten we zeggen, iemand zonder passie. Als je je passie volgt, wordt je vanzelf beter, bekender, gewilder…

En toch vind ik het al lange tijd de grootste onzin. Echt waar: klink-klare nonsens. Denk zelf na: in de afgelopen jaren hebben we veel nieuwe fotografen gezien. Het waren mensen die vanwege de crisis bij hun werkgever werden wegbezuinigd, en zich toen geconfronteerd zegen met de vraag: wat nu? Wat is je passie? werd hun toen gevraagd. Nou, ik hou van fotografie… Dan moet je passie volgen en fotograaf worden!

De realiteit is echter dat er in Nederland 11.000 fotografen zijn, en de vraag naar fotografie stijgt niet. Ik durf er een lief ding onder te verwedden dat die 11.000 bijna allemaal zullen zeggen dat ze aan fotografie zijn begonnen ‘vanuit passie.’ Maar er is geen enkele kans dat we het allemaal gaan maken. Hoeveel passie we ook mee brengen.

Mijn stelling, dat volg je passie! een slecht advies is, is niet populair. Vandaag vond ik echter een briljant artikel van Scott Adams in The Wall Street Journal, waarin hij precies hetzelfde zegt. Scott Adams is de geestelijke vader van Dilbert – en iemand die wel iets weet van zaken doen.

Hij zegt het volgende: passie is meer een gevolg van succes dan een oorzaak van succes. Als je genoeg tegenslag hebt ervaren verdwijnt je passie vanzelf. Maar hoemeer succes je ervaart, hoe meer de passie toeneemt.

Dan doet hij een interessante uitspraak:

you want the grinder, not the guy who loves his job.

Een grinder is iemand die hard werkt. Die weet wat het is om door te zetten. Dan denk je misschien ‘dat is toch passie?’, maar dat is het niet. Doorzettingsvermogen is een kwestie van karakter. Ik ken genoeg fotografen die passie te over hebben — maar toch geen succes, omdat ze om 5 uur de boel op slot doen en zeggen ‘morgen weer een dag. Die op vakantie gaan en de camera thuis laten. Die denken ‘het is wel genoeg geweest’.

Ik ken ook succesvolle fotografen – maar die werken zonder uitzondering keihard, in het weekend, ‘s avonds, ‘s nachts… als de klant iets wil, dan zorgen ze ervoor. En als er dan even een rustig moment is denken ze niet ‘tijd om te ontspannen’, maar doen ze nog even een cursus; orienteren ze zich op nieuwe mogelijkheden, of doen ze vrij werk. Echt waar: die fotografen hebben meer dan passie; ze hebben karakter. En daarin zit het verschil.

Lees het artikel van Scott Adams hier. Hij zegt nog veel meer interessante dingen…